Zderzenia obłoków molekularnych zmieniają ich kształt i wywołują powstawanie gwiazd
Najnowsze badania dostarczyły przekonujących dowodów na to, że zderzenie dwóch obłoków zapoczątkowało aktywny proces formowania się gwizd w obłoku molekularnym Drogi Mlecznej.
 |
| Rozkład dwóch zderzających się obłoków molekularnych (kolor niebieski i czerwony oznaczają odpowiednio obłoki przesunięte ku niebieskiemu i czerwieni) oraz aktywność gwiazdotwórcza. Źródło: XAO |
Wyniki badań opublikowano w czasopiśmie Astronomy & Astrophysics.
Wykorzystując dane obserwacyjne z 26-metrowego radioteleskopu NanShan i 13,7-metrowego teleskopu Delingha, działającego na falach milimetrowych w Obserwatorium Purple Mountain, naukowcy zbadali dynamikę i warunki formowania się gwiazd w tym złożonym środowisku molekularnym. Ich wyniki dostarczają nowych dowodów obserwacyjnych na poparcie teorii, że zderzenia obłoków są kluczowym czynnikiem inicjującym powstawanie masywnych gwiazd.
Powstawanie gwiazd jest jednym z kluczowych procesów w ewolucji galaktyk i ośrodków międzygwiazdowych, a zderzenia między obłokami molekularnymi są uważane za ważny mechanizm inicjujący formowanie się masywnych gwiazd. Obłok molekularny G013.313+0.193 (w skrócie G013.313), znajdujący się w płaszczyźnie naszej Galaktyki, charakteryzuje się złożonym środowiskiem obłoków molekularnych. Jednak dotychczasowe badania dotyczące jego właściwości dynamicznych i mechanizmów tworzenia się gwiazd były bardzo ograniczone.
Naukowcy zidentyfikowali dwa obłoki molekularne o różnych prędkościach (G013.313 – niebieski i G013.313 – czerwony). Ich rozkład przestrzenny wykazuje uzupełniające się struktury w kształcie litery U i S, a także cechy mostu w przestrzeni prędkości. Te dowody obserwacyjne wskazują, że w regionie G013.313 doszło do zderzenia obłoków.
Dzięki szczegółowej analizie naukowcy oszacowali, że kolizja miała miejsce około 0,35-1,03 miliona lat temu. Okres ten pokrywa się z wiekiem młodych obiektów gwiazdowych (YSO) w tym regionie, co sugeruje, że zderzenia obłoków prawdopodobnie zapoczątkowały procesy gwiazdotwórcze.
Odkryli również, że obszary gazu sprężonego w wyniku zderzenia utworzyły tzw. system włókien centralnych (HFS), w którym wiele struktur włóknistych zbiega się w kierunku obszarów centralnych o dużej gęstości. Taka konfiguracja zapewnia idealne warunki do powstawania masywnych gwiazd.
Ponadto wykrycie 21 gęstych skupisk (skupisk BGPS) i 94 młodych obiektów gwiazdowych (YSO) w tym regionie potwierdzają, że G013.313 jest aktywnym regionem gwiazdotwórczym.
Niniejsze badania nie tylko dostarczają dowodów obserwacyjnych potwierdzających teorię, że zderzenia obłoków molekularnych inicjują procesy gwiazdotwórcze, ale także podkreśla kluczową rolę HFS w tym procesie. Wyniki pogłębiają naszą wiedzę na temat mechanizmów formowania się masywnych gwiazd i gromad w Drodze Mlecznej i oferują cenne informacje dla przyszłych badań.
Opracowanie:
Agnieszka Nowak
Źródło:
Czytaj też:
