Posty

Wyświetlanie postów z 2024

Obserwacje JWST ujawniają, że czarne dziury szybko blokują powstawanie gwiazd w masywnych galaktykach

Obraz
Nowe obserwacje JWST sugerują, że czarne dziury szybko blokują procesy gwiazdotwórcze w masywnych galaktykach. Galaktyka Drogi Mlecznej. Źródło: Swinburne University of Technology Wyniki badań opublikowane w czasopiśmie Nature przedstawiają nowe obserwacje z Kosmicznego Teleskopu Jamesa Webba (JWST) , które sugerują, że czarne dziury szybko odcinają procesy gwiazdotwórcze w masywnych galaktykach poprzez wybuchowe usuwanie dużych ilości gazu. Międzynarodowy zespół odkrył, że ponad 90% wiatru galaktycznego składa się z neutralnego gazu, a zatem był praktycznie niewidoczny w poprzednich badaniach. Praca ta jest pierwszym bezpośrednim potwierdzeniem, że supermasywne czarne dziury są zdolne do wyciszania galaktyk. Różnica między tymi nowymi badaniami a poprzednimi pracami polega na rodzaju obserwowanego gazu: do tej pory możliwe było wykrycie tylko zjonizowanego gazu, który jest ciepły; podczas gdy JWST był w stanie wykryć również gaz neutralny, który jest zimny. Dr Rebecca Davies z Ce

Poprzeczki gwiazdowe pokazują, że galaktyki ewoluowały szybciej, niż wcześniej sądzono

Obraz
Astronomowie cofnęli się w czasie o ponad dziesięć miliardów lat i odkryli, że wczesne galaktyki rozwijały się znacznie szybciej, niż wcześniej sądzono. Galaktyka spiralna z poprzeczką. Źródło: NASA/JPL-Caltech/ESO/R. Hurt Naukowcy z Centrum Astronomii Pozagalaktycznej Uniwersytetu Durham przewodzili międzynarodowemu zespołowi, który znalazł dowody na tworzenie się poprzeczek w galaktykach, gdy Wszechświat miał zaledwie kilka miliardów lat. Poprzeczki to wydłużone pasy gwiazd występujące w galaktykach dyskowych lub spiralnych , takich jak nasza Droga Mleczna . W miarę rozwoju poprzeczki regulują formowanie się gwiazd w galaktyce, wypychając gaz do jej centralnego obszaru. Ich obecność mówi naukowcom, że galaktyki weszły w pełną, dojrzałą fazę. Kosmiczny Teleskop Jamesa Webba Do swojego odkrycia zespół wykorzystał Kosmiczny Teleskop Jamesa Webba (JWST) . Poprzednie badania przeprowadzone przy użyciu mniej potężnego Kosmicznego Teleskopu Hubble’a były wcześniej w stanie wykryć galaktyk

Badania pogłębiają wiedzę na temat sposobu tworzenia światła przez rozbłyski gamma

Obraz
Strumienie z GRB mogą tłumaczyć sposób powstawania światła z rozbłysków gamma. Wizja artystyczna strumienia cząstek przebijającego gwiazdę zapadającą się w czarną dziurę podczas typowego rozbłysku gamma (GRB). Źródło: NASA Rozbłyski gamma (GRB) to potężne eksplozje promieniowania gamma, które w ciągu kilku sekund uwalniają więcej energii niż Słońce przez całe swoje dziesięciomiliardowe życie. Te zjawiska przejściowe pozostają jedną z największych zagadek astrofizyki od czasu ich przypadkowego odkrycia w 1967 roku przez satelitę monitorującego broń jądrową. Dr Jon Hakkila, naukowiec z University of Alabama w Huntsville (UAH), części University of Alabama System, jest głównym autorem artykułu opublikowanego w The Astrophysical Journal, który obiecuje rzucić światło na zachowanie tych tajemniczych kosmicznych potęg. Artykuł skupia się na ruchu strumieni , z których pochodzą te potężne eksplozje. Pomimo ponad pięćdziesięciu lat badań, mechanizm, dzięki któremu GRB wytwarzają światło, je

Pojawił się nowy model powstawania planet swobodnych

Obraz
Nowe badania sugerują, że gęste gromady gwiazd mogą wyrzucać pary olbrzymich planet, które pozostają ze sobą związane grawitacyjnie. Wizja artystyczna swobodnie unoszących się planet o masach Jowisza w układzie podwójnym. Źródło: Gemini Observatory / Jon Lomberg Niedawne odkrycie potencjalnej nowej klasy odległych i tajemniczych swobodnych planet zaintrygowało astronomów, odkąd pod koniec 2023 roku udostępniono oszałamiające nowe zdjęcia wykonane przez Kosmiczny Teleskop Jamesa Webba . Te obiekty, znane jako obiekty podwójne o masie Jowisza (JuMBO), wydają się krążyć wokół siebie, unosząc się swobodnie w przestrzeni, niezwiązane z żadną gwiazdą – co jest sprzeczne z dominującymi teoriami na temat tego, jak uważano, że działają układy planetarne. Nowe, przełomowe badania przeprowadzone przez zespół astrofizyków z University Nevada Las Vegas i Stony Brook University, opublikowane 19 kwietnia 2024 roku w czasopiśmie Nature Astronomy, przedstawiają przekonujący model tego, jak te JuMBO m

Jak galaktyczna eksplozja wzbogaca ośrodek międzygalaktyczny w pierwiastki chemiczne

Obraz
Astronomowie opracowali pierwszą mapę pozostałości po potężnej eksplozji w pobliskiej galaktyce, która dostarcza cennych informacji o tym, jak przestrzeń międzygalaktyczna wzbogaca się o pierwiastki chemiczne. Gaz (zaznaczony na czerwono na górze i na dole) jest wyrzucany z pobliskiej galaktyki NGC 4383. Źródło: Watts i inni, 2024 Międzynarodowy zespół naukowców zbadał galaktykę NGC 4383 w pobliskiej Gromadzie w Pannie , ujawniając wypływ gazu tak duży, że światło potrzebowałoby 20 000 lat, aby przemieścić się z jednej strony na drugą. Ten wypływ gazu jest wynikiem niezwykle silnych eksplozji gwiazd w centralnych regionach galaktyki , które mogą wyrzucać ogromne ilości wodoru i cięższych pierwiastków. Masa wyrzuconego gazu odpowiada masie ponad 50 milionów Słońc. Główny autor publikacji , dr Adam Watts z University of Western Australia w Międzynarodowym Centrum Badań Radioastronomicznych (ICRAR), powiedział, że bardzo niewiele wiadomo o fizyce wypływów i ich właściwościach, ponieważ s

W Drodze Mlecznej odkryto najcięższą znaną czarną dziurę w układzie podwójnym

Obraz
Międzynarodowy zespół naukowców, w tym astronomowie z Polski, odkrył gwiazdę, która krąży wokół czarnej dziury 33 razy cięższej od Słońca. Wizja artystyczna czarnej dziury Układ znajduje się w odległości 1500 lat świetlnych od Ziemi. Czarna dziura została odkryta przy użyciu sondy kosmicznej Gaia i jest ponad trzy razy cięższa niż inne znane czarne dziury w naszej Galaktyce . Setki naukowców z całej Europy przetwarzają dane pochodzące z sondy kosmicznej i udostępniają je całej społeczności naukowej. Grupa badawcza kierowana przez emerytowanego profesora TAU, Tsevi Mazeha uczestniczy w badaniu układów podwójnych gwiazd odkrytych przy użyciu danych z Gai. Badania zostały opublikowane 8 kwietnia w czasopiśmie Astronomy & Astrophysics. Sonda kosmiczna Gaia została wystrzelona w 2013 roku i od tego czasu regularnie mierzy pozycję i jasność ponad miliarda gwiazd w Drodze Mlecznej z niespotykaną dotąd precyzją, odpowiadającą kreśleniu pozycji pojedynczego ziarna piasku na Księżycu z

Astronomowie odkrywają emisję metanu na zimnym brązowym karle

Obraz
Odkryto emisję metanu na brązowym karle. Naukowcy sugerują, że karzeł może generować zjawiska podobne do zorzy polarnej obserwowanej m.in. na Ziemi. Wizja artystyczna przedstawiająca brązowego karła W1935. Źródło: NASA, ESA, CSA, Leah Hustak (Space Telescope Science Institute) Korzystając z najnowszych obserwacji z Kosmicznego Teleskopu Jamesa Webba (JWST) , naukowcy odkryli emisję metanu na brązowym karle , co stanowi niespodziewane odkrycie dla tak zimnego i odizolowanego obiektu. Wyniki tych badań, opublikowane w czasopiśmie Nature, sugerują, że ten brązowy karzeł może generować zjawiska atmosferyczne podobne do zorzy obserwowanej na naszej planecie, jak również na Jowiszu i Saturnie. Brązowe karły, bardziej masywne od planet, ale lżejsze od gwiazd, są powszechne w naszym słonecznym sąsiedztwie – zidentyfikowano ich tysiące. W ubiegłym roku Jackie Faherty, starszy naukowiec i kierownik ds. edukacji w Amerykańskim Muzeum Historii Naturalnej, przewodniczyła zespołowi badaczy, którzy

Naukowcy proponują nowy model formowania się masywnych gorących podkarłów

Obraz
Naukowcy opublikowali badanie, w którym zaproponowali nowy model formowania się masywnych gorących podkarłów wyjaśniający bogate w hel podkarły. Wizja artystyczna układu HD265435. Źródło: University of Warwick/Mark Garlick W badaniu opublikowanym w The Astrophysical Journal, dr Li Zhenwei i jego współpracownicy z Obserwatoriów Yunnan Chińskiej Akademii Nauk (CAS) oraz dr ZHANG Yangyang z Zhoukou Normal University, zaproponowali nowy model formowania się masywnych gorących podkarłów , oferując wyjaśnienie dla podzbioru bogatych w hel gorących podkarłów obserwowanych w kosmosie. Gorące podkarły należą do gwiazd ekstremalnej gałęzi horyzontalnej. Niektóre z tych gwiazd, odkryte w kontaktowych układach podwójnych , są uważane za potencjalne źródła fal grawitacyjnych dla przyszłych kosmicznych detektorów tychże. Charakterystyczne właściwości chemiczne, zwłaszcza obfitość helu (He) na ich powierzchniach, są cennymi narzędziami do zrozumienia procesów formowania się i ewolucji tych ciał nie

Wyrzuty strumieni magnetycznych mogą nam powiedzieć o formowaniu się gwiazd

Obraz
Zespół naukowców odkrył, że dysk wokół młodej gwiazdy wyrzuca pióropusze energii i materii, co uwalnia strumień magnetyczny w dysku i może być kluczowe dla formowania się gwiazd. Ilustracja przedstawiająca „kichnięcie” strumienia magnetycznego młodej gwiazdy. Źródło: ALMA (ESO/NAOJ/NRAO) Naukowcy z Uniwersytetu Kyushu odkryli, że dysk wokół młodej gwiazdy wyrzuca pióropusze materii i energii. Te „kichnięcia” uwalniają strumień magnetyczny w dysku i mogą być kluczowe dla formowania się gwiazd. Wyniki badań zostały opublikowane w czasopiśmie The Astrophysical Journal. Gwiazdy, w tym nasze Słońce, rozwijają się z tak zwanych gwiezdnych żłobków , dużych koncentracji gazu i pyłu, które ostatecznie kondensują się, tworząc gwiezdne jądro, małą gwiazdę. Podczas tego procesu gaz i pył tworzą wokół gwiazdy pierścień zwany dyskiem protogwiazdowym . Struktury te są stale penetrowane przez pola magnetyczne , co niesie ze sobą strumień magnetyczny. Gdyby jednak cały ten strumień magnetyczny został

Odkrycie rozproszonego radioźródła w gromadzie w Hydrze

Obraz
Wysokoczułe obserwacje radiowe ujawniły obłok zjonizowanej plazmy w gromadzie galaktyk w Hydrze. Obraz radiowy GMRT centralnego obszaru Gromady w Hydrze. Odkryta tym razem „głowa” Latającego Lisa wskazuje na południowy zachód (prawy dolny róg). Źródło: Kohei Kurahara Nietypowe położenie i kształt tej plazmy nie pasują do żadnych znanych modeli. Obiekt nazwano Latającym Lisem ze względu na jego sylwetkę. Pozostanie on zagadką, dopóki dalsze badania nie dostarczą więcej informacji. Zespół kierowany przez Kohei Kurahara z National Astronomical Observatory of Japan przeanalizował obserwacje z radioteleskopu Giant Metrewave Radio Telescope (GMRT) dotyczące gromady w Hydrze , znajdujące się ponad 100 milionów lat świetlnych od nas w kierunku konstelacji Hydra . Dzięki zastosowaniu najnowszych technik analizy do archiwum GMRT, zespół był w stanie odkryć obłok namagnesowanej plazmy w kształcie latającego lisa, o którym nigdy wcześniej nie mówiono. Zdjęcia radiowe/optyczne/podczerwone/rentge

Astronomowie wykrywają bezprecedensowe zachowanie pobliskiego magnetara

Obraz
Przypadkowa reaktywacja magnetara, uchwycona przez najnowocześniejszą technologię radioteleskopu, nieoczekiwanie ujawniła złożone środowisko. Wizja artystyczna magnetara z polem magnetycznym i potężnymi strumieniami. Źródło: CSIRO Naukowcy korzystający z Murriyamg, radioteleskopu CSIRO w Parkes, wykryli niezwykłe impulsy radiowe pochodzące od wcześniej uśpionej gwiazdy o silnym polu magnetycznym, zwanej magnetarem . Nowe wyniki opublikowane w Nature Astronomy opisują sygnały radiowe z magnetara XTE J1810-197 zachowujące się w złożony sposób. Magnetary są rodzajem gwiazd neutronowych i najsilniejszymi magnesami we Wszechświecie. Odległy o około 8000 lat świetlnych magnetar XTE J1810-197 znajduje się najbliżej Ziemi. Większość z nich emituje światło spolaryzowane, chociaż światło emitowane przez ten magnetar jest spolaryzowane kołowo, gdzie światło wydaje się spiralne, gdy porusza się w przestrzeni. Dr Marcus Lower, dr hab. w australijskiej agencji CSIRO, kierował najnowszymi badania

Wiatry gwiazdowe trzech gwiazd podobnych do Słońca wykryte po raz pierwszy

Obraz
Astrofizycy byli w stanie określić ilościowo utratę masy gwiazd na skutek wiatrów gwiazdowych. Zdjęcie w podczerwieni fali uderzeniowej (czerwony łuk) utworzonej przez masywnego olbrzyma Zeta Ophiuchi w międzygwiezdnym obłoku pyłu. Wątłe wiatry gwiazd ciągu głównego podobnych do Słońca są znacznie trudniejsze do zaobserwowania. Źródło: NASA/JPL-Caltech; NASA oraz zespół Hubble Heritage (STScI/AURA); C. R. O'Dell, Vanderbilt University Międzynarodowy zespół badawczy po raz pierwszy bezpośrednio wykrył wiatry gwiazdowe trzech gwiazd podobnych do Słońca, rejestrując emisję promieniowania rentgenowskiego z ich atmosfer, a także określił tempo utraty masy przez gwiazdy za pośrednictwem ich wiatrów gwiazdowych. Astrosfery, gwiezdne odpowiedniki heliosfery otaczającej nasz Układ Słoneczny , to bardzo gorące pęcherzyki plazmy wydmuchiwane przez wiatry gwiazdowe do ośrodka międzygwiazdowego , przestrzeni wypełnionej gazem i pyłem. Badanie wiatrów gwiazdowych gwiazd o niskiej masie podobny

Gwiazdy neutronowe kluczem do zrozumienia nieuchwytnej ciemnej materii

Obraz
Naukowcy mogą być o krok bliżej odkrycia jednej z największych tajemnic Wszechświata po tym, jak obliczyli, że gwiazdy neutronowe mogą być kluczem do zrozumienia ciemnej materii. Wizja artystyczna gwiazdy neutronowej. Źródło: ARC W artykule opublikowanym 4 kwietnia 2024 r. w czasopiśmie The Journal of Cosmology and Astroparticle Physics fizycy z ARC Centre of Excellence for Dark Matter Particle Physics pod kierownictwem Uniwersytetu w Melbourne wyliczyli, że energia uwalniana podczas zderzeń i anihilacji cząstek ciemnej materii wewnątrz zimnych, martwych gwiazd neutronowych może bardzo szybko podgrzać te gwiazdy. Wcześniej sądzono, że ten transfer energii może trwać bardzo długo, w niektórych przypadkach dłużej niż wiek samego Wszechświata, co czyni to ogrzewanie nieistotnym. Profesor Nicole Bell z Uniwersytetu w Melbourne powiedziała, że nowe obliczenia po raz pierwszy pokazują, że większość energii zostałaby zdeponowana w ciągu zaledwie kilku dni. Poszukiwanie ciemnej materii to j

Odkryto najsłabszy znany układ gwiazd krążący wokół Drogi Mlecznej

Obraz
Zespół astronomów wykrył starożytny układ gwiazdowy podróżujący wokół naszej Galaktyki, będący najsłabszym i najmniej masywnym satelitą Drogi Mlecznej, jakiego kiedykolwiek odkryto. Na tym zdjęciu głębokiego nieba (po lewej) ukryta jest UMa3/U1, maleńka grupa gwiazd (po prawej) połączonych razem własną grawitacją (być może nawet ciemną materią!) na orbicie wokół Drogi Mlecznej. Źródło: CFHT/S. Gwyn (z prawej)/S. Smith (z lewej) Zespół prowadził badania z Hawajów korzystając z obu obserwatoriów Maunakea, a także University of Hawaiʻi Institute for Astronomy Pan-STARRS (Panoramic Survey Telescope and Rapid Response System) na Haleakala, Maui; wyniki badań opublikowano w The Astrophysical Journal. Układ UMa3/U1 zlokalizowany jest w kierunku konstelacji Wielkiej Niedźwiedzicy , domu Wielkiego Wozu . Znajduje się na naszym kosmicznym podwórku, w odległości około 30 000 lat świetlnych od Słońca  – powiedział Simon Smith, absolwent astronomii na Uniwersytecie Wiktorii i główny autor badani