Vega - astronotki

Astrofizycy zaproponowali sposób obserwacji tego, co może być drugą najbliższą Ziemi supermasywną czarną dziurą: Behemot o masie 3 milionów Słońc znajduje się w galaktyce karłowatej Lew I. Skrajnie słaba galaktyka towarzysząca Drodze Mlecznej Lew I widoczna jako słaba plama na prawo od jasnej gwiazdy Regulus. Źródło: Scott Anttila Anttler. Supermasywna czarna dziura , oznaczona jako Lew I*, została po raz pierwszy zaproponowana przez niezależny zespół astronomów pod koniec 2021 roku. Zespół ten zauważył, że gwiazdy nabierają prędkości w miarę zbliżania się do centrum jej macierzystej galaktyki Lew I – co jest dowodem na istnienie czarnej dziury – ale bezpośrednie obrazowanie emisji z czarnej dziury nie było możliwe. Teraz astrofizycy CfA Fabio Pacucci i Avi Loeb proponują nowy sposób weryfikacji obecności supermasywnej czarnej dziury; ich praca została opisana w artykule opublikowanym 28 listopada 2022 roku w The Astrophysical Journal Letters. Czarne dziury to bardzo nieuchwytne obie...

Skupiska materii w dysku protoplanetarnym rzucają zimny cień, który może wpływać na rozwój niektórych planet. Wygenerowany komputerowo obraz przedstawiający ciemny dysk protoplanetarny widziany pod kątem 90° do dżetów (pomarańczowe) wystrzeliwanych z biegunów młodej gwiazdy. Źródło: Mark Garlick/Science Photo Library. Dyski protoplanetarne , będące żłobkami dla nowych planet to spłaszczone obszary gazu i pyłu, które obracają się wokół nowo powstałych gwiazd. Z takiego dysku narodziła się Ziemi i inne planety Układu Słonecznego . Teraz Satoshi Ohashi z RIKEN Star and Planet Formation Laboratory, pierwszy autor artykułu , oraz jego współpracownicy badali dysk protoplanetarny w jednym z najbliższych Ziemi regionów gwiazdotwórczych. Korzystając z danych z Atacama Large Millimeter/submillimeter Array (ALMA) w Chile i Jansky Very Large Array (VLA) w Nowym Meksyku, stwierdzili, że dysk ma szerokość 80–100 jednostek astronomicznych . Dysk jest niestabilny i zapada się w regionie oddalonym o ...

Będąc pionierami nowej techniki, naukowcy przyjrzeli się niezwykle słabemu światłu, które istnieje między galaktykami, aby opisać historię i stan gwiazd osieroconych. Światło „pomiędzy” galaktykami  –  światło wewnątrzgrupowe  –  jakkolwiek niewyraźne, jest wypromieniowywane przez gwiazdy oderwane od galaktyki macierzystej. Źródło: Supplied. Międzynarodowy zespół wykorzystał nową technikę do badania słabego światła pomiędzy galaktykami – znanego jako „światło wewnątrzgrupowe” – aby scharakteryzować gwiazdy tam się znajdujące. Główna autorka badania opublikowanego w MNRAS, dr Cristina Martínez-Lombilla z Wydziału Fizyki UNSW Science, powiedziała: Nie wiemy prawie nic o świetle wewnątrzgrupowym. Najjaśniejsze części światła wewnątrzgrupowego są ~50 razy słabsze niż najciemniejsze nocne niebo na Ziemi. Jest niezwykle trudne do wykrycia, nawet przy użyciu największych teleskopów na Ziemi, lub w kosmosie. Wykorzystując swoją czułą technikę, która eliminuje światło ze ws...

Niedawno astronomowie rozwikłali szczególnie złożony sygnał i ujawnili jego zaskakująco elegancką przyczynę: nie jedna, dwie, a nawet trzy, ale cztery gwiazdy połączone w niekończącym się tańcu. Obraz pobliskich gwiazd, choć nie połączonych ze sobą jak TIC 114936199. Źródło: ESA/Hubble & NASA, J. Kalirai. Tajemnicza krzywa blasku W ciągu ostatnich 20 lat astronomowie zgromadzili całkiem pokaźną ilość krzywych blasku gwiazd. Większość z nich to przewidywalne, dość proste szeregi czasowe: wiadomo, jasność danej gwiazdy może oscylować pseudo-regularnie wokół swojej średniej, gdy plamy gwiazdowe pojawiają się i znikają lub gwiazda kurczy się i pęcznieje, ale ogólnie rzecz biorąc, większość krzywych nie ujawnia niczego zaskakującego. Kilka ekscytujących krzywych kryje w sobie charakterystyczną sygnaturę tranzytującej planety . Kolejna garstka zawiera niestety podobną sygnaturę zaćmieniowych gwiazd podwójnych . Prawie wszystkie z nich mogą być wyjaśnione przez dość proste modele, po pro...

Zespół astronomów opracował najobszerniejszy jak dotąd spis galaktyk, w których powstają krótkie rozbłyski promieniowania gamma (SGRB). Krótkie rozbłyski gamma w galaktykach macierzystych w kosmicznym czasie. Źródło: W. M. Keck Observatory/Adam Makarenko. Używając kilku bardzo czułych instrumentów i zaawansowanego modelowania galaktyk , naukowcy zidentyfikowali galaktyki macierzyste 84 SGRB i zbadali charakterystykę zidentyfikowanych 69 z nich. Odkryli, że około 85% badanych SGRB pochodzi z młodych, aktywnie gwiazdotwórczych galaktyk . Astronomowie odkryli również, że więcej SGRB wystąpiło we wcześniejszych okresach, kiedy Wszechświat był znacznie młodszy – i w większych odległościach od centrów galaktyk macierzystych – niż wcześniej sądzono. Co zaskakujące, kilka SGRB zostało zauważonych daleko poza swoimi galaktykami macierzystymi – tak jakby zostały „wyrzucone”, co rodzi pytania o to, jak udało się im dotrzeć tak daleko. Jest to największy katalog galaktyk macierzystych SGRB, jaki k...

Najnowsze badania sugerują, że dyski protoplanetarne mogą utrzymywać się dłużej niż sądziliśmy, co oznacza, że planety mogą mieć co najmniej 5 milionów lat na uformowanie się, zanim ich materiał budowlany zniknie. Wizja artystyczna młodego układu planetarnego. Źródło: NASA. Terminy rozproszenia dysku Planety powstają z gazowych dysków zwanych dyskami protoplanetarnymi . Podczas gdy szczegóły formowania się planet są ukryte w tych pyłowych dyskach, ogólny obraz jest jasny: czas formowania się planet jest wyznaczony przez czas życia dysku – gdy dysk się rozproszy, formowanie się planet musi zostać zatrzymane. Ustalenie, jak długo planety muszą się formować, powinno być zatem prostym zadaniem: badacze mogą zmierzyć wiek gromady gwiazd i określić, czy gwiazdy w tych gromadach mają dyski, ustalając w ten sposób punkt graniczny, w którym dyski zazwyczaj się rozpraszają. W rzeczywistości jednak technika ta pozwoliła uzyskać szeroki zakres szacunków dotyczących czasu życia dysków protoplaneta...

Rozbłyski gwiazdowe to gwałtowne, krótkotrwałe wzrosty jasności, które są szczególnie częste u gwiazd typu M. Studiowanie różnorodności rozbłysków pochodzących od karłów typu M jest ważne dla zrozumienia ich wpływu na atmosfery planet wokół tych gwiazd krążących. Wizja artystyczna karła typu M emitująca ogromne rozbłyski o wiele bardziej energetyczne niż te pochodzące od Słońca. Źródło: NASA, ESA and D. Player (STScI). Większość gwiazd lubi rozbłyski. Rozbłyski gwiazdowe to gwałtowne, krótkotrwałe wzrosty jasności, które są szczególnie częste u gwiazd typu M – klasy gwiazd, które najprawdopodobniej będą posiadać planety podobne do Ziemi. Studiowanie różnorodności rozbłysków pochodzących od karłów typu M jest ważne dla zrozumienia ich wpływu na atmosfery planet wokół tych gwiazd krążących. Artykuł opublikowany 15 listopada 2022 roku w The Astrophysical Journal opisuje szczegółowe obserwacje rozbłysku w pobliskim czerwonym karle :  Proximie Centauri . Czym są rozbłyski karłów typu...

Masywne młode gwiazdy znajdujące się w centrum Drogi Mlecznej od dawna zastanawiają astronomów. Czy uformowały się na podwórku supermasywnej czarnej dziury, czy też po swoich narodzinach powędrowały do centrum Galaktyki? W najnowszej publikacji naukowcy zaproponowali zupełnie nowy scenariusz, w którym śmierć jednej gwiazdy powoduje powstanie wielu innych. Złożone zdjęcie z Kosmicznego Teleskopu Spitzera, HST oraz Obserwatorium Rentgenowskiego Chandra przedstawia centrum Drogi Mlecznej odpowiednio w podczerwieni, w zakresie optycznym oraz w zakresie promieniowania X. Supermasywna czarna dziura Drogi Mlecznej znajduje się w jasnym regionie na prawo od centrum. Źródło: NASA, ESA, SSC, CXC, and STScI. Urodzona w cieniu czarnej dziury W centrum naszej Galaktyki masywne młode gwiazdy krążą po ciasnych orbitach wokół supermasywnej czarnej dziury . Kiedy badacze wyznaczyli ścieżki tych gwiazd, pojawił się ciekawy wzór: kilkadziesiąt gwiazd zostało ułożonych w jeden lub więcej wąskich dysków, ...

Zespół astronomów odkrył, że formowanie się planet w naszym młodym Układzie Słonecznym rozpoczęło się znacznie wcześniej niż dotychczas sądzono, a elementy budulcowe planet rosły w tym samym czasie, co Słońce. Wizja artystyczna planetoidy opadającej w kierunku białego karła. Źródło: Amanda Smith. Badanie niektórych najstarszych gwiazd we Wszechświecie sugeruje, że budulce planet takich jak Jowisz i Saturn zaczynają się formować, gdy młoda gwiazda rośnie. Uważano, że planety powstają dopiero wtedy, gdy gwiazda osiągnie swój ostateczny rozmiar, ale nowe wyniki opublikowane w czasopiśmie Nature Astronomy sugerują, że gwiazdy i planety „rosną” razem. Badania te zmieniają nasze rozumienie tego, jak uformowały się układy planetarne, w tym nasz własny Układ Słoneczny , potencjalnie rozwiązując główną zagadkę w astronomii. Mamy całkiem dobre pojęcie o tym, jak tworzą się planety, ale jedno nierozstrzygnięte pytanie dotyczyło tego, kiedy się one tworzą: czy tworzenie się planet zaczyna się wcz...

Zespół naukowców ujawnił miejsce narodzin tak zwanych gwiazd „bogatych w złoto”. Ich badania zostały opublikowane w Monthly Notices of the Royal Astronomical Society. Symulowana galaktyka podobna do Drogi Mlecznej obecnie zaczerpnięta z symulacji wykonanej w badaniu. Źródło: Symulacja: Takayuki Saitoh (Kobe University/Tokyo Tech ELSI), Wizualizacja: Takaaki Takeda (VASA Entertainment Co. Ltd.). Setki bogatych w złoto gwiazd – gwiazd z dużą ilością ciężkich pierwiastków poza żelazem, w tym „pierwiastków jubilerskich”, złota i platyny, zostały odkryte przez najnowocześniejsze teleskopy na całym świecie. Zagadką było, kiedy, gdzie i jak te gwiazdy powstały w historii Drogi Mlecznej , galaktyki, w której żyjemy. Zespół odkrył, że większość bogatych w złoto gwiazd uformowała się w małych galaktykach macierzystych Drogi Mlecznej ponad 10 miliardów lat temu, rzucając światło na przeszłość gwiazd. Aby dojść do tego wniosku, zespół prześledził formowanie się Drogi Mlecznej od Wielkiego Wybuchu ...

Dzięki obszernym obliczeniom modelowym fizycy doszli do ogólnych wniosków na temat wewnętrznej struktury gwiazd neutronowych, w których materia osiąga olbrzymie gęstości: w zależności od masy gwiazdy mogą mieć jądro, które jest albo bardzo sztywne, albo bardzo miękkie. Wizja artystyczna przedstawiająca: ciężką gwiazdę neutronową z sztywnym płaszczem i miękkim jądrem (po lewej) oraz lekką gwiazdę neutronową z miękkim płaszczem i sztywnym jądrem. Źródło: P. Kiefer/L. Rezzolla. Wyniki badań zostały opublikowane 15 listopada 2022 roku jednocześnie w dwóch artykułach. Jak dotąd niewiele wiadomo o wnętrzu gwiazd neutronowych , tych niezwykle zwartych obiektów, które mogą powstać po śmierci gwiazdy: masa naszego Słońca lub nawet większa zostaje ściśnięta w kulę o średnicy dużego miasta. Od czasu ich odkrycia ponad 60 lat temu, naukowcy próbują rozszyfrować ich strukturę. Największym wyzwaniem jest symulacja ekstremalnych warunków panujących wewnątrz gwiazd neutronowych, gdyż trudno je odtwor...

Badając czarne dziury o masie pośredniej, naukowcy mają nadzieję poprawić swoje zrozumienie tego, jak rosną supermasywne czarne dziury w masywnych galaktykach. Astronomowie odkryli gwiazdę rozrywaną przez czarną dziurę w galaktyce karłowatej. Naukowcy skierowali tam HST, aby zbadać następstwa zjawiska rozerwania pływowego, które widać na środku obrazu. Kamera ultrafioletowa Hubble'a zarejestrowała pierścień gwiazd tworzący się wokół jądra galaktyki, w którym znajduje się AT 2020neh. Źródło: NASA, ESA, Ryan Foley/UC Santa Cruz. Niewykryta czarna dziura o masie pośredniej czająca się w galaktyce karłowatej SDSS J152120.07+140410.5 ukazała się astronomom, gdy pochłonęła pechową gwiazdę, która zbytnio się do niej zbliżyła. Rozerwanie gwiazdy, znane jako „ rozerwanie pływowe ” lub TDE, mające oznaczenie AT 2020neh, wywołało rozbłysk promieniowania, który na krótko przyćmił połączone światło wszystkich gwiazd macierzystej galaktyki karłowatej. Obserwacja ta może pomóc zrozumieć zależno...

Międzynarodowy zespół naukowców zmierzył rozmiar gwiazdy, która wybuchła 11 miliardów lat temu. Szczegółowe obrazy pokazują proces chłodzenia eksplodującej gwiazdy i mogą pomóc naukowcom dowiedzieć się więcej o gwiazdach i galaktykach obecnych we wczesnym Wszechświecie. Zdjęcie przedstawia światło z supernowej znajdującej się za gromadą galaktyk Abell 370. Źródło: Wenlei Chen, NASA. Praca opisująca to badanie została opublikowana w Nature 9 listopada 2022 roku. To pierwsze szczegółowe spojrzenie na supernową na znacznie wcześniejszym etapie ewolucji Wszechświata  – powiedział Patrick Kelly, główny autor artykułu i profesor nadzwyczajny w College of Science and Engineering. To bardzo ekscytujące, ponieważ możemy dowiedzieć się o szczegółach pojedynczej gwiazdy, gdy Wszechświat miał mniej niż ⅕ swojego obecnego wieku, i zaczynamy rozumieć, czy gwiazdy, które istniały wiele miliardów lat temu, różnią się od tych w pobliżu nas. Czerwony nadolbrzym , bo o nim mowa, był około 500 razy ...

Astronomowie zidentyfikowali najstarszą gwiazdę w naszej Galaktyce, która akreuje odłamki z orbitujących planetozymali, co czyni ją jednym z najstarszych skalistych i lodowych układów planetarnych odkrytych w Drodze Mlecznej. Wizja artystyczna starych białych karłów WDJ2147-4035 i WDJ1922+0233 otoczonych przez krążące wokół nich szczątki planetarne, które będą opadać na gwiazdy i zanieczyszczać ich atmosfery. Źródło: University of Warwick/Dr Mark Garlick. Z odkrycia opublikowanego 5 listopada 2022 roku w Monthly Notices of the Royal Astronomical Society wynika, że słaby biały karzeł znajduje się 90 lat świetlnych od Ziemi i wraz z pozostałościami jego układu planetarnego na orbicie ma ponad dziesięć miliardów lat. Losem większości gwiazd, w tym takich jak nasze Słońce, jest stanie się białym karłem. Biały karzeł to gwiazda, która spaliła całe swoje paliwo i zrzuciła swoje zewnętrzne warstwy, a teraz przechodzi proces kurczenia się i chłodzenia. Podczas tego procesu wszelkie orbitują...