Vega - astronotki

Badania przeprowadzone przez naukowców ujawniają, że dziwna struktura otaczająca naszą Galaktykę jest krótkotrwała i zgodna z teorią ciemnej materii. Jedna z nowych symulacji o wysokiej rozdzielczości ciemnej materii otaczającej Drogę Mleczną i jej sąsiadkę, galaktykę Andromedy. Źródło: Till Sawala/Sibelius collaboration. Wzory kreślone przez konstelacje gwiazd fascynowały obserwatorów nieba od czasów prehistorycznych. Historie i mity, a nawet umiejętność przewidywania naszej przyszłości, zostały zbudowane wokół tych sugestywnych układów gwiazdowych. Współcześni astronomowie przełamali magię gwiazdozbiorów, gdy wykazali, że są one jedynie wizualnym, przypadkowym układem gwiazd, które często znajdują się w dużych odległościach od siebie. Ponieważ gwiazdy się poruszają, wystarczy poczekać wystarczająco długo, a pojawią się nowe konstelacje, podczas gdy stare się rozpadną. Ostatnio wyobraźnią astronomów i fizyków zawładnął inny dziwny wzór, tym razem wyznaczany przez jasne galaktyki sate...

Zazwyczaj myślimy o czarnych dziurach jako o obiektach niszczących, ale nowe badania sugerują, że supermasywna czarna dziura w centralnej galaktyce gromady galaktyk może w rzeczywistości pomagać innym galaktykom w gromadzie w dalszym rozwoju. Przykład gromady galaktyk użytej w tym badaniu. Galaktyki gwiazdotwórcze są oznaczone niebieskimi kółkami, a „martwe” galaktyki pomarańczowymi kółkami. Inne obiekty na zdjęciu to galaktyki i gwiazdy niezwiązane z gromadą galaktyk. Obszary zacienione na różowo i jasnoniebiesko reprezentują „wyrównane” i „prostopadłe” kierunki względem centralnej galaktyki gromady. Prawy górny obraz to powiększony widok galaktyki centralnej. Źródło: University of Tokyo. Gromady galaktyk zawierają setki do tysięcy galaktyk . Jednak to stłoczenie może być szkodliwe dla galaktyk. W porównaniu do pojedynczych galaktyk, gromady zawierają większy odsetek „martwych” galaktyk, które przestały tworzyć gwiazdy. Jest to prawdopodobnie spowodowane obecnością gazu gromadowego w...

Ostatnie obserwacje czarnej dziury pochłaniającej zbłąkaną gwiazdę mogą pomóc naukowcom zrozumieć bardziej złożone zachowania związane z żywieniem czarnej dziury. Dysk gorącego gazu wiruje wokół czarnej dziury. Strumień gazu rozciągający się w prawo jest pozostałością po gwieździe rozerwanej przez czarną dziurę. Obłok gorącej plazmy nad czarną dziurą nazywany jest koroną. Źródło: NASA/JPL-Caltech. Wiele teleskopów obserwowało ostatnio masywną czarną dziurę rozdzierającą pechową gwiazdę, która zawędrowała zbyt blisko. Znajduje się około 250 milionów lat świetlnych od Ziemi w centrum innej galaktyki i była piątym najbliższym przykładem czarnej dziury niszczącej gwiazdę, jaki kiedykolwiek zaobserwowano. Kiedy gwiazda została całkowicie rozerwana przez grawitację czarnej dziury, astronomowie zaobserwowali dramatyczny wzrost wysokoenergetycznego promieniowania rentgenowskiego wokół czarnej dziury. Wskazywało to, że gdy materia gwiazdy była ciągnięta ku zagładzie, utworzyła nad czarną...

Praca naukowców przedstawia pierwszą charakterystykę nieciągłości strukturalnych występujących w jądrach czerwonych olbrzymów, umożliwiając tym samym po raz pierwszy precyzyjne badanie procesów fizycznych zachodzących w tym regionie. Wizja artystyczna fal o różnych częstotliwościach przemieszczających się w wewnętrznych warstwach gwiazdy. Źródło: Tania Cunha (Planetário do Porto - Centro Ciência Viva)/Instituto de Astrofísica e Ciências do Espaço). Czerwone olbrzymy to umierające gwiazdy w zaawansowanych stadiach ewolucji, które wyczerpały wodór w swoich jądrach. W swojej pracy, opublikowanej 16 grudnia 2022 roku w Nature Communications, zespół astronomów znalazł nowe dowody na to, że czerwone olbrzymy doświadczają „zakłóceń” – ostrych zmian strukturalnych – w swoim wewnętrznym jądrze. Niestety, niemożliwe jest zajrzenie bezpośrednio do wnętrza gwiazdy. Jednak technika zwana asterosejsmologią , która mierzy oscylacje podobne do „trzęsień ziemi” w gwiazdach, może zapewnić pośrednie sp...

Naukowcy mogli odpowiedzieć na trwające od dziesięcioleci pytanie dotyczące ewolucji galaktyk, wykorzystując moc sztucznej inteligencji do przyspieszenia swoich badań. Wizualna reprezentacja AI galaktyk na podstawie danych z symulacji EAGLE. Źródło: ICRAR. Od czasu wynalezienia w 1926 roku Sekwencji Hubble’a , która klasyfikuje morfologię galaktyk , astronomowie udoskonalają nasze rozumienie ewolucji i morfologii galaktyk w miarę postępu technologicznego. Do lat 70. XX wieku badacze potwierdzili, że samotne galaktyki mają zwykle kształt spiralny , a te znalezione w gromadach galaktyk były prawdopodobnie gładkie i pozbawione cech, znane jako eliptyczne i soczewkowate (w kształcie soczewki). Opublikowane 16 grudnia 2022 roku w czasopiśmie Monthly Notices of the Royal Astronomical Society, nowe badania przeprowadzone przez astronomów z Międzynarodowego Centrum Badań Radioastronomicznych (ICRAR) mogły odkryć przyczynę tych różnic w kształtach. Główny autor pracy, dr Joel Pfeffer z węzł...

Międzynarodowy zespół naukowców odkrył obecność dwóch planet o masach zbliżonych do Ziemi na orbicie wokół czerwonego karła niedaleko Układu Słonecznego. Obie planety znajdują się w ekosferze gwiazdy. Wizja artystyczna dwóch planet o masie Ziemi krążących wokół gwiazdy GJ 1002. Źródło: Alejandro Suárez Mascareño and Inés Bonet (IAC). Natura wydaje się skłaniać do pokazania nam, że planety podobne do Ziemi są bardzo powszechne. Dzięki tym dwóm znamy teraz 7 w układach planetarnych całkiem blisko Słońca  – wyjaśnia Alejandro Suárez Mascareño, pracownik naukowy IAC, który jest pierwszym autorem badania przyjętego do publikacji w Astronomy & Astrophysics. Nowo odkryte egzoplanety krążą wokół gwiazdy GJ 1002 , która znajduje się w odległości mniejszej niż 16 lat świetlnych od Układu Słonecznego . Obie mają masy podobne do Ziemi i znajdują się w ekosferze swojej gwiazdy. GJ 1002b, wewnętrzna z nich, potrzebuje niewiele ponad 10 dni, aby dokonać pełnego obiegu wokół gwiazdy, podcz...

Astronomowie badają orbity układu sześciokrotnego – złożonego układu sześciu gwiazd na orbitach wokół siebie – aby zmierzyć masy poszczególnych gwiazd. Aby to zrobić, zespół wykorzystał dane z prawie 200 lat! Wizja artystyczna sześciokrotnego układu Kastor. Źródło: Pablo Carlos Budass. Gwiezdne sale balowe: laboratoria do ważenia gwiazd Gwiazdy wielokrotne – układy podwójne, potrójne, a nawet składające się z czterech, pięciu czy nawet sześciu składników – mogą nas wiele nauczyć. Mierząc orbity gwiazd i stosując prawa Keplera , astronomowie mogą wyznaczyć masy gwiazd (oraz innych ciał, takich jak planety czy czarne dziury ). Są to niezwykle ważne pomiary, ponieważ inne pomiary gwiazd (planet i innych ciał) mogą być użyte tylko do wnioskowania o masie obiektu poprzez przyjęcie założenia na podstawie emitowanego przez niego światła. Wiele z naszego zrozumienia gwiazd zawdzięczamy właśnie tym „dynamicznym” pomiarom masy gwiazd podwójnych . Układy wielokrotne są również interesujące same ...

Należący do National Science Foundation Green Bank Telescope (GBT) ujawnił nowe informacje na temat tajemniczych bąbli radiowych otaczających supermasywną czarną dziurę. Obserwacje wykonane przez Obserwatorium Rentgenowskie Chandra (lewe zdjęcie) oraz przez instrument MUSTANG-2 (prawe zdjęcie) wyraźnie pokazują ogromne jamy (zaznaczone szarymi okręgami) wydobyte przez potężne dżety radiowe (zielone kontury) wyrzucone z czarnej dziury w centrum gromady galaktyk MS0735. Zielone kontury na obu obrazach pochodzą z obserwacji wykonanych przez system VLA Low-band Ionosphere and Transient Experiment (VLITE). W nowej pracy badającej gromadę galaktyk MS0735, przyglądamy się jednemu z najbardziej energetycznych wybuchów z supermasywnej czarnej dziury , jakie kiedykolwiek widziano , mówi Jack Orłowski-Scherer, główny autor tej publikacji. Tak się dzieje, gdy nakarmisz czarną dziurę, a ona gwałtownie wyrzuci gigantyczną ilość energii. Supermasywne czarne dziury znajdują się głęboko w jądrach olb...

Naukowcy badają następstwa rozbłysków gamma i odkrywają zaskakujące dowody na istnienie zderzających się gwiazd neutronowych. Wizja artystyczna zderzających się gwiazd neutronowych, z których powstaje kilonowa. Źródło: NOIRLab/NSF/AURA/J. da Silva/Spaceengine. Badając następstwa długiego rozbłysku promieniowania gamma (GRB) , dwa niezależne zespoły astronomów korzystających z wielu teleskopów na Ziemi i w kosmosie odkryły niespodziewanie cechy kilonowej , kolosalnej eksplozji wywołanej przez zderzające się gwiazdy neutronowe . Odkrycie to podważa dominującą teorię, że długie GRB pochodzą wyłącznie od supernowych , czyli eksplozji kończących żywot masywnych gwiazd. Rozbłyski gamma – najbardziej energetyczne eksplozje we Wszechświecie – występują w dwóch odmianach, długie i krótkie. Długie GRB, które trwają od kilku sekund do jednej minuty, powstają, gdy gwiazda o masie co najmniej 10 razy większej od masy Słońca wybucha jako supernowa. Krótkie GRB, które trwają krócej niż dwie sekundy,...

Astronomowie odkryli bardzo słabą galaktykę karłowatą, która skrywała się w blasku bardzo jasnej gwiazdy. Odkryta galaktyka ma cechy przypominające te z wczesnego Wszechświata. HST uchwycił maleńką galaktykę HIPASS J1131-31, zwaną Galaktyką Peekaboo, pomimo jej bliskości do jasnej gwiazdy pierwszego planu. Źródło: NASA, ESA, oraz Igor Karachentsev (SAO RAS); Obróbka zdjęcia: Alyssa Pagan (STScI). Astronomowie odkryli wyłaniający się z blasku jasnej gwiazdy na pierwszym planie najbardziej niezwykły jak dotąd przykład pobliskiej galaktyki o cechach, które bardziej przypominają galaktyki z odległego Wszechświata. Mierząca zaledwie 1200 lat świetlnych maleńka galaktyka HIPASS J1131–31 została nazwana „Zabawa w chowanego” (ang. Peekaboo) ze względu na to, że w ciągu ostatnich 50–100 lat wyłoniła się zza szybko poruszającej się gwiazdy, która zasłaniała astronomom możliwość jej wykrycia. Odkrycie to jest wspólnym wysiłkiem teleskopów naziemnych i kosmicznych. Razem badania dostarczają kusz...

Astronomowie poszukują planet krążących wokół brązowych karłów, obiektów, które nie są ani gwiazdami, ani planetami. Wizja artystyczna brązowego karła: ciało, które nie jest ani planetą. Źródło: NASA/JPL-Caltech. Brązowe karły to tajemnicze obiekty kosmiczne. Czy są to gwiazdy ? Potrafią spalać deuter, a największe nawet lit! Nie są jednak na tyle masywne, by mogły przekształcić wodór w hel, więc nie są klasyfikowane jako gwiazdy. Jeżeli nie są gwiazdami, to czy są planetami ? Ponownie, nie. Świecą one własnym światłem, w przeciwieństwie do ich mniej masywnych odpowiedników typu gazowe olbrzymy , które świecą światłem odbitym od własnej gwiazdy. Co ciekawe, brązowe karły nie są ani gwiazdami, ani planetami, ale własną klasą obiektów niebieskich. Nie gwiazdy, ale wciąż nie gospodarze planet? Historycznie rzecz biorąc, astronomowie i zwykli ludzie postrzegali gwiazdy jako gospodarzy planet. W rzeczywistości, jednym z aspektów planety Międzynarodowej Unii Astronomicznej jest to, że plan...

Kiedy kształt orbity podwójnej czarnej dziury jest wydłużony, ich sygnał fal grawitacyjnych ma charakterystyczne modulacje, które można badać w poszukiwaniu wskazówek, gdzie te dwa obiekty się ze sobą spotkały. Wizja artystyczna zbioru czarnych dziur w jądrze gromady galaktyk. Źródło: ESA/Hubble, N. Bartmann. Od 2015 roku w ramach współpracy LIGO-Virgo-KAGRA wykryto około 85 par zderzających się ze sobą czarnych dziur . Teraz wiemy, że Einstein miał rację: fale grawitacyjne są generowane przez te układy, gdy dwie czarne dziury wzajemnie okrążają się po spirali, zniekształcając czasoprzestrzeń swoimi kolosalnymi masami. Wiemy również, że te kosmiczne kolizje zdarzają się często: wraz ze wzrostem czułości detektora spodziewamy się wykrywać te zdarzenia prawie codziennie w następnym cyklu obserwacyjnym, który rozpocznie się w 2023 roku. Nie wiemy – jeszcze – co powoduje te zderzenia. Czarne dziury powstają, gdy umierają masywne gwiazdy. Zazwyczaj ta śmierć jest gwałtownym, ekstremalnym...

Wiele czynników może ograniczać wielkość grupy gwiazd, w tym także tych zewnętrznych, na które ich członkowie nie mają wpływu. Astronomowie odkryli jednak, że grupy gwiazd w pewnych środowiskach mogą same się regulować. RCW 36, region gwiazdotwórczy H II w Drodze Mlecznej, cel badania. Źródło: promieniowanie X: NASA/CXC/Ames Research Center/L. Bonne i inni; podczerwień: ESA/NASA.JPL-Caltech/Herschel Space Observatory/JPL/IPAC. Nowe badania wykazały, że gwiazdy w gromadach posiadają „samokontrolę”, co oznacza, że pozwalają one na wzrost tylko ograniczonej liczby gwiazd, zanim największe i najjaśniejsze z nich wyrzucą z układu większość gazu. Proces ten powinien drastycznie spowolnić narodziny nowych gwiazd, co lepiej pasowałoby do przewidywań astronomów dotyczących szybkości formowania się gwiazd w gromadach. Celem obserwacji był RCW 36 , duży obłok gazu zwany obszarem H II składający się głównie z atomów wodoru, które zostały zjonizowane – czyli pozbawione elektronów. Ten kompleks gw...

Obserwacje mogą wyjaśnić, w jaki sposób supermasywne czarne dziury odżywiają się i rosną. Astronomowie zidentyfikowali niezwykle jasny strumień czarnej dziury, w połowie drogi przez Wszechświat, skierowany prosto w stronę Ziemi. Źródło: Dheeraj Pasham, Matteo Lucchini, oraz Margaret Trippe. Na początku 2022 roku astronomowie śledzili dane z Zwicky Transient Facility , przeglądu całego nieba znajdującego się w Obserwatorium Palomar w Kalifornii, kiedy wykryli niezwykły błysk w części nieba, gdzie poprzedniej nocy nie zaobserwowali takiego światła. Według przybliżonych obliczeń, błysk emitował więcej światła niż biliard Słońc. Zespół, kierowany przez badaczy z NASA, Caltech i innych ośrodków, opublikował swoje odkrycie w biuletynie astronomicznym, gdzie sygnał przyciągnął uwagę astronomów z całego świata. W ciągu następnych dni wiele teleskopów skupiło się na sygnale, aby zebrać więcej danych na wielu długościach fal w zakresie promieniowania X ,  ultrafioletu , promieniowania optyc...