Posty

Wyświetlanie postów z lipiec, 2022

Pomiar odległości we Wszechświecie za pomocą eksplozji niszczących gwiazdy

Obraz
Międzynarodowy zespół naukowców przeanalizował archiwalne dane dotyczące potężnych kosmicznych eksplozji powstałych w wyniku śmierci gwiazd i znalazł nowy sposób na mierzenie odległości we wczesnym Wszechświecie. Koncepcyjny obraz tych badań: wykorzystywanie rozbłysków gamma do wyznaczania odległości we Wszechświecie. Źródło: NAOJ. Nie mając żadnych punktów orientacyjnych w przestrzeni, bardzo trudno jest uzyskać poczucie głębi. Jedną z technik stosowanych przez astronomów jest poszukiwanie „świec standardowych”, czyli obiektów lub zdarzeń, w przypadku których fizyka podpowiada, że jasność absolutna (to, co zobaczylibyśmy, będąc tuż obok) jest zawsze taka sama. Porównując obliczoną jasność absolutną z jasnością pozorną (to, co faktycznie jest obserwowane z Ziemi), można określić odległość do świecy standardowej, a przez to do innych obiektów w tym samym obszarze. Brak świec standardowych wystarczająco jasnych, by można je było dostrzec w odległości ponad 11 miliardów lat świetlnych, u

Jak ewoluują galaktyki? Być może znaleziono brakujące ogniwo

Obraz
Studentka Uniwersytetu Massachusetts Amherst wniosła znaczącą pracę dotyczącą wzrostu gwiazd i czarnych dziur, zapewniając kluczowe spojrzenie na to, jak są one ze sobą powiązane. Te nowe informacje pozwolą Kosmicznemu Teleskopowi Jamesa Webba wydajniej rozwikłać, jak dokładnie działają galaktyki. Galaktyka znana jako NGC 6240 jest osobliwą galaktyką w kształcie motyla lub homara, zawierająca dwie mniejsze łączące się czarne dziury. NGC 6240 jest jedną z galaktyk włączonych do próbki, którą badał zespół. Źródło: NASA, ESA, the Hubble Heritage-Hubble Collaboration, and A. Evans. Astronomowie wiedzą, że ewolucja galaktyk jest napędzana przez dwa procesy: wzrost supermasywnej czarnej dziury w centrum każdej galaktyki oraz powstawanie nowych gwiazd. To, jak te procesy są powiązane, pozostaje tajemnicą i jest jednym z pytań, które będzie badał niedawno uruchomiony Kosmiczny Teleskop Jamesa Webba . Praca Meredith Stone, która ukończyła program astronomiczny na UMass Amherst w maju 2022 rok

Antyczny brązowy karzeł w naszym kosmicznym sąsiedztwie

Obraz
Zespół astronomów potwierdził obecność ubogiego w metale brązowego karła w odległości 29 lat świetlnych od Słońca. Jego bliskość może sugerować, że we wczesnym okresie istnienia Drogi Mlecznej była tu nadwyżka tych obiektów. Porównanie gwiazdy o niskiej masie, Jowisza oraz WISE1810. Źródło: Gabriel Pérez Díaz (IAC). Badania przeprowadzone przez zespół astronomów potwierdziły obecność niezwykłego, ubogiego w metale brązowego karła w odległości mniejszej niż 30 lat świetlnych od Słońca. Jego bliskość może sugerować prawdopodobną nadwyżkę brązowych karłów we wczesnym okresie istnienia Drogi Mlecznej . Do badania wykorzystano kilka teleskopów znajdujących się w obserwatoriach Roque de Los Muchachos (La Palma) i Calar Alto (Almería). Wyniki zostały opublikowane w czasopiśmie Astronomy and Astrophysics. W skali kosmicznej nasze bezpośrednie sąsiedztwo składa się z zaledwie kilkuset gwiazd i brązowych karłów z własnymi układami planetarnymi. W przeciwieństwie do gwiazd, brązowe karły nie m

Astronomowie wykrywają radiowe „bicie serca” miliardy lat świetlnych od Ziemi

Obraz
Wyraźny i okresowy wzór szybkich błysków radiowych może pochodzić od odległej gwiazdy neutronowej. Wizja artystyczna sygnału radiowego z odległej galaktyki, który wydaje się migać z zaskakującą regularnością. Źródło: Zdjęcie dzięki uprzejmości CHIME, z tłem edytowanym przez MIT News. Międzynarodowy zespół astronomów wykrył dziwny i trwały sygnał radiowy z odległej galaktyki , który wydaje się błyskać z zaskakującą regularnością. Sygnał jest klasyfikowany jako szybki błysk radiowy (FRB) – intensywnie silny błysk fal radiowych o nieznanym astrofizycznym pochodzeniu, który zwykle trwa najwyżej kilka milisekund. Jednak ten nowy sygnał utrzymuje się do trzech sekund, około 1000 razy dłużej niż przeciętny FRB. W tym oknie zespół wykrył błyski fal radiowych, które powtarzają się co 0,2 sekundy w wyraźnym, okresowym wzorze, podobnym do bijącego serca. Badacze oznaczyli sygnał jako FRB 20191221A i jest to obecnie najdłużej trwający FRB, o najwyraźniejszym okresowym wzorze, wykryty do tej pory

Odkryto uśpioną czarną dziurę poza naszą Galaktyką

Obraz
Międzynarodowy zespół astronomów, w tym naukowcy z Polski, znalazł uśpioną czarna dziurę o masie gwiazdowej w Wielkim Obłoku Magellana. Wizja artystyczna ukazująca, jak mógłby wyglądać układ VFTS 243, gdybyśmy obserwowali go z bliska. Źródło: ESO/L. Calçada. “ Po raz pierwszy nasz zespół zebrał się, aby poinformować o odkryciu czarnej dziury , zamiast je odrzucić ” – mówi prowadzący badania dr Tomer Shenar z Uniwersytetu Amsterdamskiego w Holandii. “ Znaleźliśmy igłę w stogu siana ” – mówi Shenar. Chociaż zaproponowano innych podobnych kandydatów na czarne dziury, zespół twierdzi, że jest to pierwsza „uśpiona” czarna dziura o masie gwiazdowej , która została jednoznacznie wykryta poza galaktyką Drogi Mlecznej . Praca została opublikowana w czasopiśmie Nature Astronomy. Gwiazdowe czarne dziury powstają, gdy masywne gwiazdy osiągają kres swojego życia i zapadają się pod wpływem własnej grawitacji. W układzie podwójnym proces ten pozostawia po sobie czarną dziurę na orbicie ze świecącą

Obserwowanie migoczących pulsarów dla zrozumienia tajemniczej plazmy międzygwiazdowej

Obraz
Pulsary od czasu do czasu wykazują ekstremalne zmiany jasności. Przewiduje się, że dochodzi do nich ponieważ gęste obszary plazmy międzygwiazdowej rozpraszają fale radiowe emitowane przez pulsar. Wizja artystyczna pulsara. Źródło: Carl Knox, OzGrav-Swinburne University. Pulsary – szybko wirujące pozostałości gwiazd, które migają jak latarnia morska – od czasu do czasu wykazują ekstremalne zmiany jasności. Naukowcy przewidują, że te krótkie wybuchy jasności mają miejsce, ponieważ gęste obszary plazmy międzygwiazdowej (gorący gaz pomiędzy gwiazdami) rozpraszają fale radiowe emitowane przez pulsar. Jednak nadal nie wiemy, skąd pochodzą źródła energii potrzebnej do uformowania i utrzymania tych gęstych regionów plazmy . Aby lepiej zrozumieć te formacje międzygwiazdowe, potrzebujemy bardziej szczegółowych obserwacji ich struktury w małej skali, a obiecującą drogą do tego jest scyntylacja, czyli „migotanie” pulsarów. Kiedy fale radiowe z pulsara są rozpraszane przez plazmę międzygwiazdową,

Szybko rotujący brązowy karzeł widziany z Ziemi

Obraz
Jak się okazuje, brązowe karły mogą mieć więcej wspólnego planetami gazowymi niż z gwiazdami. Mają one w swoich atmosferach kłębiące się, niejednolite chmury, a ich krzywe blasku mają różną amplitudę gdy się obracają i ukazują różne oblicza ze zmiennym pokryciem chmur. Ilustracja brązowego karła. Źródło: NASA/JPL-Caltech. Obserwując brązowe karły w czasie ich rotacji za pomocą spektrofotometrii , astronomowie mogą jednocześnie zmierzyć, jak bardzo zmienia się atmosfera w wielu pasmach fal. Dzięki tej technice można stworzyć trójwymiarową mapę atmosfery brązowego karła, ponieważ różne długości fal badają różne poziomy ciśnienia w atmosferze. Chociaż większość obserwacji spektrofotometrycznych brązowych karłów była prowadzona za pomocą Kosmicznego Teleskopu Hubble’a , autorzy pracy wykorzystali naziemny teleskop Keck I do zbadania 2M0050-3322, szybko rotującego brązowego karła typu T . Obserwowanie jednej atmosfery przez drugą? Ponieważ poziom zmienności atmosfery brązowego karła może

Gęstsze i bardziej turbulentne środowiska mają tendencję do tworzenia układów wielokrotnych gwiazd

Obraz
Astronomowie badający miejsca narodzin gwiazd w naszej Galaktyce odkryli, że prawie połowa gwiazd w Drodze Mlecznej powstaje w układach podwójnych lub wielokrotnych. Grupa G205.46-14.56 znajdująca się w kompleksie Obłoku Molekularnego w Orionie. Żółte kontury reprezentują gęste rdzenie odkryte przez JCMT; powiększone obrazy pokazują emisję kontinuum 1,3 mm z obserwacji ALMA. Źródło: SHAO. Pomimo powszechności powstawania układów podwójnych i wielokrotnych , wcześniejsze badania gwiezdnych żłobków koncentrowały się bardziej na tym, jak tworzą się pojedyncze gwiazdy. W rezultacie pochodzenie układów podwójnych i wielokrotnych długo pozostawało zagadką dla astronomów. Teraz jednak międzynarodowy zespół kierowany przez naukowców z Szanghajskiego Obserwatorium Astronomicznego (SHAO) Chińskiej Akademii Nauk (CAS) ujawnił, że gęstsze i bardziej turbulentne środowiska mają tendencję do tworzenia układów wielokrotnych gwiazd. Badanie zostało opublikowane w The Astrophysical Journal. Narodziny

Fale radiowe i mikrofale ujawniają prawdziwą naturę ciemnych galaktyk we wczesnym Wszechświecie

Obraz
Wykorzystując wiele radioteleskopów na całym świecie, zespół astronomów odkrył kilka galaktyk we wczesnym Wszechświecie, które ze względu na ogromne ilości pyłu były ukryte przed naszym wzrokiem. Obserwacje pozwoliły zespołowi zmierzyć temperaturę i grubość pyłu, wykazując, że tego typu galaktyki znacząco przyczyniły się do całkowitego powstawania gwiazd, gdy Wszechświat miał zaledwie 1/10 swojego obecnego wieku. Wizja artystyczna spowitej pyłem galaktyki gwiazdotwórczej. Źródło: ESO/M. Kornmesser. Pomiar tempa, w jakim gwiazdy rodzą się w galaktykach w czasie kosmicznym, jest jednym z podstawowych sposobów, w jaki astronomowie opisują właściwości i ewolucję galaktyk. Do oszacowania tak zwanego współczynnika powstawania gwiazd stosuje się różne metody, zwykle zależne od światła emitowanego albo przez gwiazdy albo materię oświetlaną przez gwiazdy. Pył kosmiczny Jednak powstające gwiazdy mają tendencję do tworzenia pyłu – cząstek pierwiastków, takich jak węgiel, krzem, tlen i żelazo. Pył

Ostateczny los gwiazdy rozdartej przez czarną dziurę

Obraz
W 2019 roku astronomowie zaobserwowali najbliższy jak dotąd przykład gwiazdy, która została rozdrobniona po zbyt bliskim podejściu do masywnej czarnej dziury. Wizja artystyczna gwiazdy rozrywanej przez siły pływowe masywnej czarnej dziury. Źródło: NASA/CXC/M. Weiss. To pływowe rozerwanie gwiazdy podobnej do Słońca przez czarną dziurę milion razy masywniejszą od niej samej miało miejsce 215 milionów lat świetlnych od Ziemi. Na szczęście było to pierwsze takie zdarzenie na tyle jasne, że astronomowie z Uniwersytetu Kalifornijskiego w Berkeley mogli zbadać światło optyczne pochodzące ze śmierci gwiazdy, a konkretnie polaryzację światła, aby dowiedzieć się więcej o tym, co stało się po jej rozerwaniu. Ich obserwacje z 8 października 2019 roku sugerują, że duża część materii gwiazdy została zdmuchnięta z dużą prędkością – do 10 000 km/s – i utworzyła kulisty obłok gazu, który zablokował większość wysokoenergetycznych emisji wytwarzanych, gdy czarna dziura pożarła resztki gwiazdy. Wcześnie

Czy młode planety tworzą i niszczą rezonansowe łańcuchy orbitalne?

Obraz
V1298 Tau to najmłodszy znany układ planetarny zawierający kilka egzoplanet. Co symulacje mogą nam powiedzieć o tym, jak ten system prawdopodobnie się uformował? Ilustracja układów egzoplanetarnych. Źródło: ESA–C. Carreau. Pogoń za młodymi łańcuchami planetarnymi Jedną z wielu tajemnic w badaniu układów planetarnych jest sposób ich powstawania. Niektóre teorie sugerują, że ruch młodych planet w dysku protoplanetarnym powoduje, że planety tworzą łańcuchy rezonansowe – układ, w którym okresy orbitalne planet są swoimi całkowitymi wielokrotnościami. Przykładem takiego układu są księżyce Jowisza: Ganimedes, Europa i Io. Okresy orbitalne Europy i Ganimedesa są odpowiednio dwa i cztery razy dłuższe od okresu orbitalnego Io. Obserwacje pokazują jednak, że mniej niż 1% dojrzałych systemów planetarnych układa się w łańcuchy rezonansowe. Aby zrozumieć, czy planety tworzą, a następnie przerywają łańcuchy rezonansowe – lub czy te łańcuchy w ogóle się tworzą – musimy zbadać młode (<100 mln lat)

Astronom amator prowadzi do odkrycia 34 układów podwójnych z brązowymi karłami

Obraz
Astronom amator zagłębił się w archiwalne dane w Community Science and Data Center, aby odkryć 34 skrajnie chłodne karły towarzyszące małomasywnym gwiazdom lub białym karłom. Wizja artystyczna skrajnie chłodnego brązowego karła z towarzyszącym mu białym karłem. Źródło: NOIRLab. Astronom amator przeszukał katalog NOIRLab zawierający 4 miliardy obiektów niebieskich, znany jako NOIRLab Source Catalog DR2, w celu odkrycia brązowych karłów posiadających towarzyszy. Jego intensywne badania doprowadziły do odkrycia 34 układów podwójnych skrajnie chłodnych karłów, prawie podwajając wcześniej znane próbki. Brązowe karły plasują się gdzieś pomiędzy najbardziej masywnymi planetami a najmniejszymi gwiazdami. Nie mając masy potrzebnej do podtrzymania reakcji jądrowych w swoim wnętrzu, brązowe karły przypominają stygnący żar na ogromną skalę. Ich bladość i stosunkowo niewielkie rozmiary sprawiają, że trudno je zidentyfikować. Dane z czułych teleskopów pozwoliły na odkrycie kilku tysięcy obiektów, a

FRB badają ukrytą materię wokół galaktyk

Obraz
Według nowych badań potężne impulsy radiowe pochodzące z głębi kosmosu mogą być wykorzystane do badania ukrytych zbiorników gazu otaczających pobliskie galaktyki. Wizja artystyczna przedstawiająca odległe, szybkie błyski radiowe przebijające gazowe halo wokół galaktyk w lokalnym Wszechświecie. Źródło: Courtesy of Charles Carter. Tak zwane szybkie błyski radiowe (FRB) to impulsy fal radiowych, które zazwyczaj powstają w odległości milionów do miliardów lat świetlnych. Pierwszy FRB został odkryty w 2007 roku, a od tego czasu znaleziono setki kolejnych. W 2020 roku instrumenty STARE2 (Survey for Transient Astronomical Radio Emission 2) i CHIME (Canadian Hydrogen Intensity Mapping Experiment) wykryły potężny FRB, który wybuchł w naszej Galaktyce . Te wcześniejsze wyniki pomogły potwierdzić teorię, że energetyczne zdarzenia najprawdopodobniej pochodzą od martwych, namagnesowanych gwiazd zwanych magnetarami . Ponieważ pojawia się coraz więcej FRB, naukowcy zastanawiają się, jak można je wyk

Odkryto gwiazdę o najkrótszym okresie orbitalnym wokół czarnej dziury

Obraz
Nowo odkryta gwiazda potrzebuje zaledwie 4 lat, aby okrążyć czarną dziurę w naszej Galaktyce. Obraz pokazujący pozycję kilku gwiazd gromady S w pobliżu Sgr A*. Źródło: The Astrophysical Journal (2022). DOI: 10.3847/1538-4357/ac752f. Naukowcy z Uniwersytetu w Kolonii i Uniwersytetu Masaryka w Brnie odkryli najszybszą znaną gwiazdę, która podróżuje wokół czarnej dziury w rekordowym czasie. Gwiazd, S4716, okrąża Sagittarius A* , czarną dziurę w centrum naszej Galaktyki , w ciągu czterech lat i osiąga prędkość około 8000 km/s. S4716 zbliża się do czarnej dziury na odległość aż 100 j.a. ( jednostka astronomiczna ) – to niewielka odległość jak na standardy astronomiczne. Badanie zostało opublikowane w The Astrophysical Journal. W pobliżu czarnej dziury w centrum naszej Galaktyki znajduje się gęsto upakowana gromada gwiazd . Gromada ta, zwana gromadą S, jest domem dla dobrze ponad 100 gwiazd różniących się jasnością i masą. Gwiazdy S poruszają się szczególnie szybko. Jeden wybitny członek,

Czy aktywne galaktyki wyczerpują gaz gwiazdotwórczy?

Obraz
Jak obecność akreującej materię supermasywnej czarnej dziury wpływa na zdolność galaktyki macierzystej do tworzenia gwiazd? Aby się o tym przekonać, w nowym badaniu przeanalizowano zasoby gazu gwiazdotwórczego w ponad 10 000 galaktyk. Centaurus A, jeden z najbardziej znanych przykładów galaktyk posiadających AGN. Źródło: ESO. Zahamowane procesy gwiazdotwórcze? Gwiazdy powstają z zimnego, gęstego gazu wodorowego. Każdy proces, który podgrzewa ten gaz, rozprasza go lub powoduje turbulencje, może potencjalnie zakłócić proces formowania się gwiazd. Z tego powodu astronomowie od dawna podejrzewali, że promieniowanie i strumienie cząstek pochodzące z aktywnych jąder galaktycznych (AGN) – niezwykle jasnych centrów galaktyk zasilanych przez supermasywną czarną dziurę akreującą materię – mogą hamować procesy gwiazdotwórcze w zamieszkiwanych przez nie galaktykach. Jeżeli tak jest, to galaktyki z AGN powinny mieć mniejsze zasoby zimnego, gwiazdotwórczego wodoru niż te bez nich, ponieważ gaz zo