Vega - astronotki

Czy trwająca od dziesięcioleci debata na temat tajemniczych ruchów gwiazd w Omega Centauri może wreszcie zostać rozwiązana? Wizja artystyczna rozmieszczenia gwiazdowych czarnych dziur i czarnej dziury o masie gwiazdowej w gromadzie Omega Centauri. Źródło: University of Surrey Omega Centauri to masywna gromada kulista z prawie dziesięcioma milionami gwiazd znajdująca się w konstelacji Centaura . Przez długi czas naukowcy zauważali, że prędkości gwiazd poruszających się w pobliżu centrum Omega Centauri były wyższe niż oczekiwano. Nie było jednak jasne, czy jest to spowodowane przez czarną dziurę o masie pośredniej (IMBH) , ważącą sto tysięcy razy więcej niż Słońce, czy też przez gromadę czarnych dziur o masie gwiazdowej , z których każda waży zaledwie kilka razy więcej niż Słońce. Oczekuje się, że w wyniku ewolucji gwiazd w Omega Centauri powstanie skupisko czarnych dziur . Astronomowie sądzili jednak, że większość z nich zostanie wyrzucona przez oddziaływania typu proca z innymi gwiaz...

Od 2018 roku ZTF skanuje całe niebo co dwie do trzech nocy. W ramach tej misji przegląd zlicza i kataloguje supernowe. SN 1987a, pozostałość po supernowej typu II zaobserwowana po raz pierwszy w 1987 roku. Jasny pierścień wokół eksplodowanej gwiazdy to materiał, który został wyrzucony około 20 000 lat przed jej zapadnięciem się. Źródło: NASA/ESA/Robert Kirshner/Max Mutchler/Roberto Avila 4 grudnia 2024 roku naukowcy Zwicky Telescope Facility ogłosili, że zidentyfikowali ponad 10 000 supernowych , co stanowi największą liczbę w historii badań astronomicznych. We Wszechświecie istnieją biliony gwiazd i mniej więcej co sekundę jedna z nich eksploduje  – powiedział Christoffer Fremling, astronom z Caltech, który kieruje programem Bright Transient Survey . ZTF wykrywa setki takich eksplozji w ciągu nocy, a kilka z nich jest następnie potwierdzanych jako supernowe. Systematyczne prowadzenie tych badań przez siedem lat doprowadziło do powstania najbardziej kompletnego zapisu potwierdzony...

Nowe badania sugerują, że skrajnie wysokoenergetyczne promieniowanie kosmiczne czerpie swoją energię z turbulencji magnetycznych. Wizja artystyczna promieniowania kosmicznego. Źródło: Columbia University Skrajnie wysokoenergetyczne promieniowanie kosmiczne , które powstaje w ekstremalnych środowiskach astrofizycznych – takich jak wirujące środowiska w pobliżu czarnych dziur i gwiazd neutronowych – mają znacznie więcej energii niż energetyczne cząstki, które powstają z naszego Słońca. W rzeczywistości cząstki tworzące te strumienie energii mają około 10 milionów razy większą energię niż cząstki przyspieszane w najbardziej ekstremalnym środowisku cząstek na Ziemi, w stworzonym przez człowieka Wielkim Zderzaczu Hadronów . Skąd pochodzi cała ta energia? Przez wiele lat naukowcy uważali, że pochodzi ona ze wstrząsów, które występują w ekstremalnych środowiskach astrofizycznych – na przykład, gdy gwiazda eksploduje przed utworzeniem czarnej dziury, powodując ogromną eksplozję, która wyrzuc...

ALMA wykrywa nagromadzenie pyłu, z którego poza orbitami planet dopiero co uformowanych utworzy się nowa planeta. Obrazy kompozytowe PDS 70 w pseudokolorze. Źródło: ALMA (ESO/NAOJ/NRAO), W. M. Keck Observatory, VLT (ESO), K. Doi (MPIA) Atacama Large Millimeter/submillimeter Array (ALMA) z powodzeniem zaobserwował miejsce formowania się planet, wykrywając wysokie stężenie ziaren pyłu, materiału tworzącego planety, poza orbitami właśnie uformowanych planet. Międzynarodowy zespół badawczy kierowany przez Kiyoaki Doi, doktora habilitowanego Max Planck Institute for Astronomy, przeprowadził obserwacje wysokiej rozdzielczości dysku protoplanetarnego wokół młodej gwiazdy PDS 70 na długości fali 3 mm za pomocą ALMA. Obiekt posiada dwie planety, a nowe obserwacje ALMA ujawniły lokalne nagromadzenie ziaren pyłu poza orbitami planet. Odkrycie to sugeruje, że już uformowane planety gromadzą materiał na planetę i ułatwiają potencjalne tworzenie kolejnej planety. Praca ta przyczynia się do ujawn...

Słońce powinno być zdolne do wybuchów, które są sto razy silniejsze niż najsilniejszy rozbłysk kiedykolwiek zarejestrowany. Pokazuje to analiza ponad 50 000 gwiazd podobnych do Słońca. Wizja artystyczna superrozbłysku gwiazdy podobnej do Słońca obserwowanego w świetle widzialnym. Źródło: MPS/Alexey Chizhik Gwiazdy podobne do Słońca wytwarzają gigantyczne wybuchy promieniowania średnio raz na sto lat. Takie rozbłyski uwalniają więcej energii niż trylion bomb wodorowych i sprawiają, że wszystkie wcześniej zarejestrowane rozbłyski słoneczne bledną w porównaniu. Szacunki te opierają się na spisie 56 450 gwiazd podobnych do Słońca, który międzynarodowy zespół naukowców przedstawił 13 grudnia 2024 roku w czasopiśmie Science. Wynika z nich, że poprzednie badania znacznie niedoszacowały potencjału erupcyjnego tych gwiazd. W danych z Kosmicznego Teleskopu Keplera , gwiazdy podobne do Słońca można znaleźć od dziesięciu do stu razy częściej niż wcześniej zakładano. Słońce również jest prawdopodo...

Nowe obserwacje za pomocą JWST nie wykluczają już obecności atmosfery wokół skalistej planety wielkości Ziemi. Jednak geologicznie aktywna planeta również wyjaśnia dane. Wizja artystyczna TRAPPIST-1 b na krótko przed przejściem za chłodnym, czerwonym karłem TRAPPIST-1. Źródło: Thomas Müller (HdA/MPIA) Najnowsze pomiary wykonane za pomocą Kosmicznego Teleskopu Jamesa Webba podają w wątpliwość dotychczasowe rozumienie natury egzoplanety TRAPPIST-1 b . Do tej pory zakładano, że jest to ciemna skalista planeta bez atmosfery, ukształtowana przez trwające miliardy lat kosmiczne oddziaływania promieniowania i meteorytów. Okazuje się, że jest wręcz przeciwnie. Powierzchnia nie wykazuje żadnych oznak wietrzenia, co mogłoby wskazywać na aktywność geologiczną, taką jak wulkanizm i tektonika płyt. Alternatywnie, możliwa jest również planeta z mglistą atmosferą złożoną z dwutlenku węgla. Wyniki pokazują wyzwania związane z określeniem właściwości egzoplanet z cienką atmosferą. TRAPPIST-1 b jest ...

Po raz pierwszy astronomowie zaobserwowali dowody na istnienie włókien magnetycznych w dysku akrecyjnym otaczającym supermasywną czarną dziurę pobliskiej galaktyki. Wizja artystyczna galaktyki NGC 1068 z potężną czarną dziurą i dyskiem akrecyjnym, a także nigdy wcześniej nieobserwowaną polaryzacją w maserach wodnych poza naszą Galaktyką. Źródło: NSF/AUI/NSF NRAO/S.Dagnello NGC 1068 to dobrze znana, stosunkowo bliska, jasna galaktyka z supermasywną czarną dziurą w swoim centrum. Pomimo tego, że jest popularnym celem obserwacji astronomów, jej dysk akrecyjny jest przesłonięty przez gęste obłoki pyłu i gazu. Zewnętrzny dysk akrecyjny o średnicy kilku lat świetlnych usiany jest setkami wyraźnych źródeł maserów wodnych, które przez dziesięciolecia wskazywały na głębsze struktury. Masery to wyraźne źródła promieniowania elektromagnetycznego, które świecą w zakresie fal mikrofalowych lub radiowych; w radioastronomii masery wodne obserwowane na częstotliwościach 22 GHz są szczególnie prz...

Międzynarodowa współpraca EHT ujawniła nowe obserwacje rozbłysku gamma z potężnego strumienia emitowanego z centrum galaktyki M87 na wielu długościach fal. Złożone obrazy M87 nałożone na wykres krzywej blasku rozbłysku gamma. Źródło: EHT Collaboration, Fermi-LAT Collaboration, H.E.S.S. Collaboration, MAGIC Collaboration, VERITAS Collaboration, EAVN Collaboration Znana również jako Panna A lub NGC 4486, M87 jest najjaśniejszym obiektem w Gromadzie Galaktyk w Pannie , największej grawitacyjnie związanej strukturze we Wszechświecie. Stała się sławna w kwietniu 2019 roku po tym, jak naukowcy Teleskopu Horyzontu Zdarzeń (EHT) opublikowali pierwszy obraz czarnej dziury w jej centrum. Badania, których wyniki opublikowano w czasopiśmie Astronomy and Astrophysics Journal były prowadzone przez grupę roboczą EHT na wielu długościach fal, przedstawiają dane z drugiej kampanii obserwacyjnej EHT przeprowadzonej w kwietniu 2018 roku, obejmującej ponad 25 teleskopów naziemnych i orbitalnych. Autor...

Malownicze ramiona spiralne galaktyki M83 ukazują wspaniały pokaz formowania się gwiazd na nowym zdjęciu DECam. Galaktyka M83. Źródło: CTIO/NOIRLab/DOE/NSF/AURA W odległości dwunastu milionów lat świetlnych od nas znajduje się galaktyczne arcydzieło Messier 83 , znane również jako Galaktyka Południowy Wiatraczek. Jej wirujące ramiona spiralne wykazują wysokie tempo formowania się gwiazd i były gospodarzem sześciu zaobserwowanych supernowych . To zdjęcie zostało wykonane przy pomocy Kamery Ciemnej Energii (Dark Energy Camera – DECam) zamontowanej na 4-metrowym teleskopie Víctora M. Blanco należącym do amerykańskiej National Science Foundation w Cerro Tololo Inter-American Observatory w Chile, w ramach programu NSF NOIRLab. Galaktyka Południowy Wiatraczek jest jedną z najbardziej widocznych galaktyk spiralnych na nocnym niebie. Swoją nazwę zawdzięcza podobieństwu do Galaktyki Wiatraczek i rozciąga się na około 50 000 lat świetlnych, co czyni ją znacznie mniejszą od galaktyki Drogi M...

Korzystając z potężnych teleskopów naukowcy badają, jak odległe galaktyki powstają, ewoluują i umierają. Galaktyki Czułki – przykład intensywnej burzy gwiazdowej w wyniku kolizji dwóch galaktyk NGC 4038 i NGC 4039. Źródło: NASA, ESA, Hubble Heritage Team (STScI/AURA)-ESA/Hubble Collaboratio Formowanie się galaktyk we Wszechświecie powinno przebiegać według dość prostej ścieżki. Zaczyna się od małych galaktyk, które następnie rosną i rosną, aż stają się olbrzymimi galaktykami, które widzimy we współczesnym Wszechświecie, takimi jak nasza Droga Mleczna . Proste, prawda? Nie jest to jednak do końca prawdą w przypadku szczególnej klasy galaktyk eliptycznych – ogromnych kulistych zbiorowisk gwiazd bez wyraźnej struktury. Teraz zespół naukowców postanowił odkryć pochodzenie tych galaktyk i ujawnić więcej tajemnic Wszechświata. Aby to zrobić, cofnęli się w czasie, używając potężnych teleskopów, które mogą podążać za światłem do odległych zakątków Wszechświata. Pozwoliło to naukowcom zobaczy...