Posty

Wyświetlanie postów z czerwiec, 2023

Scenariusz sugerujący nowy sposób zniszczenia gwiazdy

Obraz
Poszukując źródeł potężnego rozbłysku gamma (GRB), międzynarodowy zespół astrofizyków mógł natknąć się na nowy sposób niszczenia gwiazd. Wizja artystyczna rozbłysku gamma. Źródło: International Gemini Observatory/NOIRLab/NSF/AURA/M. Garlick/M. Zamani Mimo że większość rozbłysków gamma (GRB) powstaje w wyniku eksplozji masywnych gwiazd lub fuzji gwiazd neutronowych , naukowcy doszli do wniosku, że GRB 191019A powstał wskutek zderzenia gwiazd lub pozostałości gwiezdnych w gęstym środowisku otaczającym supermasywną czarną dziurę w jądrze starożytnej galaktyki . To środowisko, przypominające pozostałości po rozbiórce, wskazuje na dawno temu zakładany – lecz nigdy wcześniej nieobserwowany – sposób zniszczenia gwiazdy i generowania GRB. Wyniki badań zostały opublikowane 22 czerwca 2023 roku w czasopiśmie Nature Astronomy. Na każde sto zdarzeń, które pasują do tradycyjnego schematu klasyfikacji rozbłysków gamma, przypada co najmniej jeden dziwny przypadek, który wprawia nas w zakłopotanie

Zidentyfikowano nowy układ planetarny podobny do Tatooine

Obraz
Międzynarodowy zespół astronomów ogłosił odkrycie drugiego w historii układu podwójnego gwiazd złożonego z wielu planet. Ilustracja upamiętniająca odkrycie planety krążącej wokół gwiazdy podwójnej BEBOP-1c. Źródło: Amanda Smith/University of Birmingham W układach planetarnych gwiazd podwójnych planety krążą wokół obu gwiazd jednocześnie, a nie tylko wokół jednej, jak w naszym Układzie Słonecznym . Odkrycie, dokonane przez naukowców z Birmingham, zostało opisane w artykule opublikowanym 12 czerwca 2023 roku w czasopiśmie Nature Astronomy. Nowo odkryta egzoplaneta nosi nazwę BEBOP-1c, od nazwy projektu, w ramach którego zebrano dane. BEBOP to skrót od Binaries Escorted By Orbiting Planets. Układ BEBOP-1 jest również znany jako TOI-1338 . W 2020 roku w tym samym układzie odkryto planetę nazwaną TOI-1338b, krążącą wokół obu gwiazd, wykorzystując dane z teleskopu kosmicznego TESS . Planeta została odkryta metodą tranzytu i została zauważona, ponieważ kilkakrotnie przechodziła przed jaśni

Ważenie czarnych dziur czających się w sercach galaktyk

Obraz
W sercach większości dużych galaktyk znajdują się supermasywne czarne dziury. Naukowcy sądzą, że niektóre z nich mogą być naprawdę ogromne. Obraz Sagittarius A* uzyskany przy użyciu Teleskopu Horyzontu Zdarzeń (EHT). Źródło: Współpraca EHT W pobliżu centrum Drogi Mlecznej znajduje się olbrzymi obiekt, który astronomowie nazywają Sagittarius A* . Ta supermasywna czarna dziura mogła urosnąć w tandemie z naszą Galaktyką i nie jest sama. Naukowcy podejrzewają, że podobne behemoty czają się w sercu niemal wszystkich dużych galaktyk w kosmosie. Niektóre z nich mogą być naprawdę duże, powiedział Joseph Simon, dr hab. na Wydziale Nauk Astrofizycznych i Planetarnych CU Boulder. Czarna dziura w centrum naszej Galaktyki ma masę milion razy większą od Słońca, ale widzimy też inne, które naszym zdaniem mają masę miliardy razy większą od Słońca  – powiedział. Astrofizyk poświęcił swoją karierę badaniu zachowań tych trudnych do zaobserwowania obiektów. W niedawnym badaniu wykorzystał symulacje kom

Odkrycie pulsara typu białego karła rzuca nowe światło na ewolucję gwiazd

Obraz
Odkrycie rzadkiego typu białych karłów dostarcza nowych informacji na temat ewolucji gwiazd. Wizja artystyczna układu pulsara białego karła i czerwonego karła. Źródło: Dr Mark Garlick Białe karły są gęstymi gwiazdami, zwykle o wielkości porównywalnej do planety. Powstają one, gdy gwiazda o niskiej masie wypali całe swoje paliwo, tracąc jednocześnie swoje zewnętrzne warstwy. Często nazywane „gwiezdnymi skamieniałościami”, te obiekty dostarczają cennych informacji na temat różnych etapów powstawania i ewolucji gwiazd. Rzadki typ pulsara białego karła został odkryty po raz drugi w badaniach przeprowadzonych przez Uniwersytet Warwick. Pulsary tego typu składają się z szybko wirującej, wypalonej pozostałości gwiezdnej znanej jako biały karzeł, która oddziałuje z sąsiednim czerwonym karłem poprzez wysyłanie potężnych wiązek cząstek elektrycznych i promieniowania. Ten proces powoduje, że układ systematycznie rozjaśnia się i znika w regularnych odstępach czasu. Przyczyna tego zjawiska leży

Odkryto eksplozję supernowej za pomocą soczewkowania grawitacyjnego

Obraz
Naukowcy uzyskali wgląd w to, jak rozszerza się Wszechświat dzięki zjawisku soczewkowania grawitacyjnego. Zbliżenie na SN Zwicky, soczewkowaną grawitacyjnie supernową. Zdjęcie dzięki uprzejmości J. Johanssona, Uniwersytet Sztokholmski Zgodnie z ogólną teorią względności Einsteina, czas i przestrzeń są połączone w jednolitą strukturę nazywaną czasoprzestrzenią. Teoria ta sugeruje, że masywne obiekty, takie jak galaktyki lub gromady galaktyk , mogą zakrzywiać czasoprzestrzeń. Soczewkowanie grawitacyjne stanowi rzadki, ale obserwowalny przykład działania tej teorii; masa dużego ciała niebieskiego może znacząco zakrzywić trajektorię światła, gdy to przechodzi przez czasoprzestrzeń. Poprzez obserwację zniekształceń wizualnych wynikających z tego zjawiska, naukowcy są w stanie dostrzec obiekty, które zazwyczaj byłyby zbyt odległe i słabe, aby je zobaczyć. Ostatnio, międzynarodowy zespół naukowców dokonał odkrycia niezwykle rzadkiej supernowej soczewkowanej grawitacyjnie, którą nazwano SN

Nowe badanie jeszcze bardziej zawęża poszukiwania par supermasywnych czarnych dziur

Obraz
Chociaż astrofizycy nigdy nie wykryli układów podwójnych supermasywnych czarnych dziur, detektor wielkości galaktyki złożony z martwych gwiazd jest na ich tropie. Kiedy dwie galaktyki posiadające w swoich wnętrzach centralną supermasywną czarną dziurę łączą się ze sobą, mogą stworzyć układ podwójny tych monstrualnych czarnych dziur. Źródło: Centrum Lotów Kosmicznych Goddarda, NASA/Scott Noble W najnowszym badaniu przeprowadzonym przez naukowców z Northwestern University, astrofizycy dokonali analizy 12,5-letniego zbioru danych z 45 martwych gwiazd, znanych jako pulsary , w celu ustalenia najbardziej precyzyjnych granic sygnatur fal grawitacyjnych emitowanych przez pary supermasywnych czarnych dziur . Poznanie tych limitów ma zasadnicze znaczenie dla astrofizyków, którzy chcą ograniczyć liczbę układów podwójnych znajdujących się w pobliskim Wszechświecie. Dodatkowo, przyczyni się to do potwierdzenia lub odrzucenia istniejących kandydatów na układy podwójne oraz, w przyszłości, do wykry

Nie tak przeciętna kosmiczna eksplozja. Nowe klasyczne

Obraz
Podczas badań klasycznych nowych przy użyciu VLBA, jedna z badaczek odkryła dowody wskazujące na możliwość błędnej klasyfikacji tych obiektów jako zwykłych. Nowe obserwacje wykazały emisję nietermiczną pochodzącą od klasycznej nowej, z towarzyszącym karłem. Wizja artystyczna przedstawiająca V1674 Herculis, klasyczną nową znajdującą się w układzie podwójnym składającym się z białego karła i drugiej gwiazdy karłowatej. Źródło: B. Saxton (NRAO/AUI/NSF) Wyniki badań zostały opublikowane w Monthly Notices of the Royal Astronomical Society. V1674 Herculis jest klasyczną nową , z białym karłem oraz drugim karłem jako towarzyszem. Obecnie jest to najszybsza klasyczna nowa w historii. Podczas badań właściwości V1674Her za pomocą Very Long Baseline Array (VLBA) , Montana Williams, absolwentka New Mexico Tech, kierująca tym badaniem, potwierdziła nieoczekiwane zjawisko – emisję nietermiczną pochodzącą z tej nowej. Otrzymane dane są istotne, gdyż przekazują Williams i jej współpracownikom wiele

Potwierdzenie obecności drugiej supermasywnej czarnej dziury w znanym układzie podwójnym

Obraz
Międzynarodowy zespół astronomów, w skład którego wchodzą Polacy, zaobserwował drugą z dwóch supermasywnych czarnych dziur krążących wokół siebie w galaktyce aktywnej OJ 287. Wizja artystyczna OJ 287 jako układu podwójnego supermasywnych czarnych dziur. Mniejsza czarna dziura o masie 150 milionów mas Słońca porusza się wokół głównej czarnej dziury o masie 18 miliardów mas Słońca. Źródło: AAS 2018 Supermasywne czarne dziury , których masy stanowią kilka miliardów mas Słońca, znajdują się w centrum aktywnych galaktyk . Astronomowie obserwują je jako jasne jądra galaktyk , gdzie supermasywna czarna dziura absorbuje materię z wirującego dysku akrecyjnego w gwałtowny sposób. Część tej materii jest wypychana w formie potężnego strumienia . Ten proces sprawia, że jądro galaktyki świeci intensywnie w całym zakresie elektromagnetycznym. Wykorzystując sygnały pochodzące ze strumieni związanych z akrecją materii do obu czarnych dziur, astronomowie odkryli dowody na obecność dwóch supermasywnych

Odkryto chemiczne dowody na supernową powstałą z niestabilności kreacji par z bardzo masywnej pierwszej gwiazdy

Obraz
Pierwsze gwiazdy rozświetliły Wszechświat podczas Kosmicznego Świtu i położyły kres kosmicznym wiekom ciemnym, które nastąpiły po Wielkim Wybuchu. Jednak rozkład ich masy jest jedną z największych nierozwiązanych tajemnic kosmosu. Gwiezdna skamielina: odciski supernowych powstałych z niestabilności kreacji par z bardzo masywnych pierwszych gwiazd. Źródło: NAOC Symulacje numeryczne sugerują, że pierwsze gwiazdy powstałe w kosmosie mogły osiągnąć nawet kilkaset razy większą masę niż Słońce. Wśród nich pierwsze gwiazdy o masach od 140 do 260 mas Słońca zakończyły swój żywot jako supernowe powstałe z niestabilności kreacji par (PISN) . PISN różnią się znacznie od zwykłych supernowych (tj. supernowych typu II i typu Ia ) i pozostawiłyby unikalne ślady chemiczne w atmosferze gwiazdy następnej generacji. Jednak takiej sygnatury nie znaleziono. Nowe badania przeprowadzone przez profesora ZHAO Ganga z Narodowych Obserwatoriów Astronomicznych Chińskiej Akademii Nauk (NAOC) zidentyfikowały chem

Co sprawiło, że najjaśniejsza kosmiczna eksplozja wszechczasów była tak wyjątkowa?

Obraz
W 2022 roku teleskopy zarejestrowały najjaśniejszą kosmiczną eksplozję wszech czasów. Astrofizycy mogą teraz wyjaśnić, co sprawiło, że była ona tak olśniewająca. Poświata po najjaśniejszym w historii rozbłysku gamma, uchwycona przez teleskop Swift. Źródło: NASA/Swift/A. Beardmore (University of Leicester) Niewiele wybuchów kosmicznych przyciągnęło tak dużą uwagę naukowców zajmujących się kosmosem jak ten, który został zarejestrowany 22 października 2022 roku i trafnie nazwany najjaśniejszym wszechczasów (ang. Brightest of All Time – BOAT). To zdarzenie, które było wynikiem zapadnięcia się bardzo masywnej gwiazdy i następujących po tym narodzin czarnej dziury , było obserwowane jako niezwykle jasny rozbłysk promieniowania gamma , po którym nastąpiła stopniowo zanikająca poświata światła o różnych częstotliwościach. Od chwili, gdy ogromne teleskopy jednocześnie odebrały sygnał BOAT, astrofizycy z całego świata podjęli wysiłki w celu wyjaśnienia jasności rozbłysku gamma (GRB) oraz niezwy

Dyski, kolce, chmury: rzut oka na podwórko czarnej dziury

Obraz
Dzięki przyszłym kosmicznym detektorom fal grawitacyjnych możliwe będzie rozróżnienie obecności dysków gazu, ciemnej materii i nowych lekkich cząstek wokół czarnych dziur. Wizja artystyczna kosmicznego eksperymentu LISA wykrywającego fale grawitacyjne. Źródło: NASA Badacze z grupy Gianfranco Bertone na Uniwersytecie w Amsterdamie prowadzą badania dotyczące wykrywania fal grawitacyjnych generowanych przez łączące się czarne dziury . To umożliwi nam poznanie wielu właściwości tych ekstremalnych obiektów. W ostatniej analizie, przeprowadzonej pod kierunkiem Pippy Cole i opublikowanej w Nature Astronomy 5 czerwca 2023 roku, członkowie zespołu badawczego – zarówno dawni, jak i obecni – przedstawili odkrycie, że przyszłe kosmiczne detektory fal grawitacyjnych będą w stanie odróżnić obecność dysków gazowych, ciemnej materii i nowych, lekkich cząstek wokół czarnych dziur. Te nowe informacje nie tylko pomogą nam lepiej zrozumieć same czarne dziury, ale także ich otoczenie. Nowe okno na Wszec

Astrofizycy potwierdzają najsłabszą galaktykę, jaką kiedykolwiek widziano we wczesnym Wszechświecie

Obraz
JD1 to mała, odległa galaktyka będąca typowym przykładem galaktyki, która spaliła wodór pozostały po Wielkim Wybuchu. Rzutowany obraz galaktyki JD1 (wstawka), która znajduje się za jasną gromadą galaktyk Abell 2744. Źródło: Guido Roberts-Borsani/UCLA); oryginalne zdjęcie: NASA, ESA, CSA, Swinburne University of Technology, University of Pittsburgh, STScI Międzynarodowy zespół naukowców potwierdził istnienie najsłabszej galaktyki , jaką kiedykolwiek zaobserwowano we wczesnym Wszechświecie. Galaktyka, nazwana JD1, jest jedną z najodleglejszych zidentyfikowanych do tej pory i jest typowa dla rodzajów galaktyk, które wypaliły się przez mgłę atomów wodoru pozostałą po Wielkim Wybuchu , przepuszczając światło przez Wszechświat i kształtując go w to, co istnieje dzisiaj. Odkrycia dokonano za pomocą Kosmicznego Teleskopu Jamesa Webba , a wyniki opublikowano w czasopiśmie Nature. Pierwsze miliardy lat istnienia Wszechświata miały kluczowe znaczenie dla jego ewolucji. Po Wielkim Wybuchu, który