Vega - astronotki

Badania wykazały, że układy podwójne czerwonych olbrzymów zmieniają swoją rotację, a gwiazdy okrążają się po bardziej kołowych orbitach. Wizja artystyczna układu podwójnego gwiazd. Źródło: Casey Reed, NASA Nowy, fascynujący wgląd w ewolucję układów podwójnych gwiazd uzyskano dzięki badaniom przeprowadzonym przez Instituto de Astrofísica de Canarias (IAC). Odkryto, że gdy gwiazdy w takich układach przechodzą w fazę czerwonych olbrzymów , ich wzajemne obroty ulegają zmianie, a orbity stają się bardziej kołowe. To odkrycie jest rezultatem analizy prawie 1000 gwiazd podobnych do Słońca, oscylujących w układach podwójnych. To największa dotychczasowa próba takich obiektów.  Do ich identyfikacji wykorzystano dane z trzeciej publikacji danych Gaia ( Gaia-DR3 ) oraz katalogi NASA Kepler i TESS . To odkrycie rzuca nowe światło na złożone procesy zachodzące w układach podwójnych gwiazd i pomaga nam lepiej zrozumieć ich ewolucję. Wyniki badań zostały opublikowane w czasopiśmie Astronomy a...

Nowe badania wskazują, że niektóre bardzo odległe galaktyki mogą być starsze niż przewiduje standardowy model kosmologiczny. Obraz pierwszego głębokiego pola Kosmicznego Teleskopu Jamesa Webba. Na obrazie widać tysiące galaktyk, co jest obrazem o najwyższej rozdzielczości, jaki kiedykolwiek zrobiono z wczesnego Wszechświata. Źródło: NASA, ESA, CSA, STScI Badania Martína Lópeza Corredoiry z Instituto de Astrofísica de Canarias (IAC) wskazują, że niektóre bardzo odległe galaktyki mogą być starsze niż przewidywałby to standardowy model kosmologiczny. Analiza danych z Kosmicznego Teleskopu Jamesa Webba, opublikowana w The Astrophysical Journal, sugeruje, że te galaktyki istniały, gdy Wszechświat miał zaledwie 4-5% swojego obecnego wieku. Naukowcy podkreślają, że potwierdzenie tych wniosków wymaga dalszych badań. Zgodnie z obecnym modelem standardowym wiek Wszechświata wynosi blisko 13,8 miliarda lat. W oparciu o dane o wysokiej rozdzielczości i czułości z JWST uzyskane podczas obserwacji ...

W październiku 2022 roku astronomowie zostali zaskoczeni tym, co szybko nazwano BOAT – najjaśniejszym w historii rozbłyskiem gamma. Teraz dane z teleskopu Fermi ujawniają cechę, której nigdy wcześniej nie widziano. Wizja artystyczna przedstawiająca strumień cząstek poruszający się z prędkością bliską prędkości światła wyłaniający się z masywnej gwiazdy. Źródło: NASA's Goddard Space Flight Center Conceptual Image Lab Kilka minut po wybuchu BOAT (brightest-of-all-time gamma-ray burst) , Fermi’s Gamma-ray Burst Monitor zarejestrował niezwykły pik energetyczny, który przykuł naszą uwagę  – powiedziała główna badaczka Maria Edvige Ravasio z Radboud University w Nijmegen w Holandii. Kiedy po raz pierwszy zobaczyłam ten sygnał, dostałam gęsiej skórki. Nasza analiza od tego czasu pokazuje, że jest to pierwsza linia emisyjna o wysokiej pewności, jaką kiedykolwiek zaobserwowano w ciągu 50 lat badania GRB . Artykuł na temat tego odkrycia ukazał się w czasopiśmie Science 26 lipca 2024 roku. O...

Badania te dają unikalny wgląd w to, jak przebiega rozdzielenie ciemnej materii od materii barionowej. Wizja artystyczna pokazuje, co się stało, gdy zderzyły się dwa masywne skupiska galaktyk, zbiorczo znane jako MACS J0018.5: Ciemna materia w skupiskach galaktyk (niebieska) płynęła przed towarzyszącymi im obłokami gorącego gazu, czyli normalnej materii (pomarańczowa). Źródło: W.M. Keck Observatory/Adam Makarenko Astronomowie rozwikłali skomplikowaną kolizję między dwiema masywnymi gromadami galaktyk , w której rozległe obłoki ciemnej materii oddzieliły się od tak zwanej zwykłej materii . Każda z dwóch gromad zawiera tysiące galaktyk i znajduje się miliardy lat świetlnych od Ziemi. Gdy galaktyki przelatywały przez siebie, ciemna materia – niewidzialna substancja, która odczuwa siłę grawitacji, ale nie emituje światła – wyprzedzała normalną materię. Nowe obserwacje są pierwszymi, które bezpośrednio badają oddzielenie prędkości ciemnej materii od materii barionowej. Gromady galaktyk t...

Galaktyka nieregularna NGC 4449 wykazuje wybuchowe tempo formowania się gwiazd, częściowo z powodu trwającej fuzji z pobliskimi galaktykami karłowatymi. Galaktyka gwiazdotwórcza NGC 4449. Źródło: International Gemini Observatory/NOIRLab/NSF/AURA Świąteczny zestaw jasnych różów i błękitów tworzy niezwykły widok na tym zdjęciu wykonanym za pomocą teleskopu Gemini North . Przypominające chmurę kosmicznego konfetti zdjęcie zostało opublikowane z okazji 25-lecia Gemini North. NGC 4449 jest doskonałym przykładem aktywności gwiazdowej spowodowanej interakcją i mieszaniem się galaktyk , które powoli pochłaniają swoich mniejszych galaktycznych sąsiadów. Znaczna część widzialnej materii we Wszechświecie, materia tworząca gwiazdy, planety – i nas – powstaje wewnątrz gwiazd, gdy kończą one swój cykl narodzin, życia i śmierci. Gwiazdy rodzą się z obłoków gazu i pyłu, a gdy umierają, ich pozostałości są ponownie przetwarzane w ośrodku międzygwiazdowym, aby wykorzystać je jako paliwo dla następnej g...

Obserwacje za pomocą teleskopu Gemini pomogły w odkryciu najodleglejszej pary łączących się kwazarów, widocznej zaledwie 900 milionów lat po Wielkim Wybuchu. Wizja artystyczna przedstawiająca najodleglejszą parę łączących się kwazarów. Źródło: International Gemini Observatory/NOIRLab/NSF/AURA/M. Garlick Z pomocą potężnego instrumentu GNIRS na teleskopie Gemini North , zespół astronomów odkrył podwójnie rekordową parę kwazarów . Jest to nie tylko najodleglejsza para łączących się kwazarów, jaką kiedykolwiek znaleziono, ale także jedyna para potwierdzona w minionej epoce najwcześniejszego formowania się Wszechświata. Od pierwszej chwili po Wielkim Wybuchu Wszechświat rozszerza się. Oznacza to., że wczesny Wszechświat był znacznie mniejszy, a wczesne galaktyki były bardziej podatne na interakcje i łączenie się. Fuzje galaktyk napędzają powstawanie kwazarów – niezwykle jasnych jąder galaktyk, w których gaz i pył wpadające do centralnej supermasywnej czarnej dziury emitują ogromną ilość...

Dzięki archiwum danych z GBT astronomowie byli w stanie scharakteryzować i zrozumieć astrofizykę egzotycznych pulsarów w gromadzie kulistej Terzan 5. Terzan 5, znajdująca się w gwiazdozbiorze Strzelca, to zatłoczona gromada kulista, w której znajdują się setki tysięcy gwiazd. Źródło: US NSF, AUI, NSF NRAO, S. Dagnello W centrum naszej Galaktyki , w konstelacji Strzelca , astronomowie odkryli 10 monstrualnych gwiazd neutronowych . Te konkretne gwiazdy, zwane pulsarami , znajdują się razem w gromadzie kulistej Terzan 5 , zatłoczonym domu dla setek tysięcy różnych typów gwiazd. Pulsary są miliony (a nawet miliardy) razy gęstsze niż inne gwiazdy i szybko wirują, emitując jasne impulsy światła ze swoich silnych pól magnetycznych , co czyni je latarniami morskimi dla astronomów. W jednym z najbardziej zatłoczonych miejsc w naszej Drodze Mlecznej, wiele pulsarów w Terzan 5 ewoluowało w dziwaczne i ekscentryczne formy. Astronomowie wiedzieli już, że Terzan 5 jest domem dla 39 pulsarów. Dzięki...

Korzystając z VLBI naukowcy obserwowali cztery podwójne AGN-y, które mogą doprowadzić do powstania układów podwójnych supermasywnych czarnych dziur. Naturalnie ważone obrazy VLBA 5 GHz (kolumny boczne) i obrazy VLA pasma C (środkowa kolumna) źródeł docelowych. Białe kółko pośrodku obrazu przedstawia skalę kątową dopasowania Gaussa, a wiązka jest pokazana w lewym dolnym rogu. Źródło: The Astrophysical Journal (2024). DOI: 10.3847/1538-4357/ad463b Łączenie się galaktyk odgrywa kluczową rolę w kosmologicznej ewolucji galaktyk. Podczas łączenia się galaktyk, momenty pływowe mogą powodować akrecję i sprzężenie zwrotne centralnych czarnych dziur w łączących się galaktykach, tworząc podwójne aktywne jądra galaktyk (AGN) . Jednak takie potwierdzone przypadki podwójnych AGN-ów są obecnie dość rzadkie. Dalsze łączenie się podwójnych AGN-ów może doprowadzić do powstania układów podwójnych supermasywnych czarnych dziur , które są ważnym źródłem fal grawitacyjnych o niskiej częstotliwości we Ws...

Większość gwiazd i innych obiektów we Wszechświecie występuje w parach. Teraz międzynarodowy zespół naukowców odkrył 21 gwiazd neutronowych w parach z gwiazdami podobnymi do Słońca.  Ta ilustracja przedstawia układ podwójny gwiazd składający się z gęstej gwiazdy neutronowej i normalnej gwiazdy podobnej do Słońca (u góry po lewej). Źródło: Caltech/R. Hurt (IPAC) Większość gwiazd w naszym Wszechświecie występuje w parach. Choć nasze Słońce jest samotnikiem, wiele gwiazd podobnych do niego krąży wokół tego typu gwiazd. Także inne egzotyczne pary wypełniają kosmos. Na przykład czarne dziury często krążą wokół siebie. Jedną z par, która okazała się dość rzadka, jest ta między gwiazdą podobną do Słońca a rodzajem martwej gwiazdy zwanej gwiazdą neutronową . Teraz astronomowie pod kierownictwem Kareema El-Badry’ego z Caltech odkryli 21 gwiazd neutronowych krążących w układach podwójnych z gwiazdami podobnymi do naszego Słońca. Gwiazdy neutronowe to gęste, wypalone jądra masywnych gwiazd, ...

Wydłużona, wsteczna orbita egzoplanety zawiera wskazówki dotyczące historii formowania się i przyszłych trajektorii gorących jowiszów. Wizja artystyczna przedstawiająca egzoplanetę podobną do Jowisza, która jest na dobrej drodze, aby stać się gorącym jowiszem. Źródło: NOIRLab/NSF/AURA/J. da Silva (Spaceengine) Astronomowie odkryli planetę, która ma najbardziej wydłużoną orbitę, jaką kiedykolwiek znaleziono wśród planet tranzytujących . Ekstremalna planeta  podąża po jednej z najbardziej drastycznie rozciągniętych orbit spośród wszystkich znanych egzoplanet . Okrąża ona również swoją gwiazdę wstecz, co daje wgląd w tajemnicę tego, jak powstają, stabilizują się i ewoluują masywne planety gazowe, znane jako gorące jowisze . Badania prowadzone przez naukowców z Penn State zostały opublikowane 17 lipca 2024 roku w czasopiśmie Nature. Uchwyciliśmy tę masywną planetę wykonującą ostry zakręt podczas jej bliskiego przejścia do swojej gwiazdy  – powiedział Suvrath Mahadevan, profesor a...

Astronomowie stworzyli jak dotąd najbardziej szczegółowy raport pogodowy dla dwóch odległych światów poza naszym Układem Słonecznym. Wizja artystyczna najbliższego Ziemi brązowego karła, WISE 1049AB (na zdjęciu głównym) wraz z wrażeniem burzowej pogody na planecie brązowego karła (w okienku). Źródło: ESO-I. Crossfield-N. Risinger Międzynarodowe badania – pierwsze tego rodzaju – ujawniają ekstremalne warunki atmosferyczne panujące na obiektach niebieskich, które są spowite wirującymi chmurami gorącego piasku o temperaturze 950 o C. Korzystając z Kosmicznego Teleskopu Jamesa Webba (JWST) , naukowcy postanowili uchwycić pogodę na parze brązowych karłów – ciał kosmicznych, które są większe niż planety, ale mniejsze niż gwiazdy. Te brązowe karły, nazwane łącznie WISE 1049AB, są najjaśniejszymi i najbliższymi Ziemi obiektami tego typu, oddalonymi od nas o około sześć lat świetlnych . Zespół śledził atmosferę każdego z brązowych karłów mierząc fale światła emitowane z ich powierzchni, które ...

Nowe badania sugerują, że galaktyki unikają przedwczesnej śmierci, ponieważ mają czarne dziury ze strumieniami, które skutecznie zapobiegają niekontrolowanemu wzrostowi. Symulacja pracy „serca i płuc” galaktyki jest pokazana na podstawie artystycznego wrażenia dwubiegunowych dżetów gazu pochodzących z supermasywnej czarnej dziury w centrum galaktyki. Źródło: ESA/Hubble, L. Calçada (ESO) / C Richards/MD Smith/University of Kent Gdyby tak się nie stało, Wszechświat postarzał by się znacznie szybciej niż ma to miejsce obecnie i wszystko, co byśmy dziś widzieli, to ogromne galaktyki „zombie” pełne martwych i umierających gwiazd. Tak wynika z nowych badań opublikowanych w Monthly Notices of the Royal Astronomical Society, które badają jedną z największych tajemnic Wszechświata – dlaczego galaktyki nie są tak duże, jak oczekiwaliby astronomowie. Wydaje się, że coś tłumi ich ogromny potencjał, ograniczając ilość gazu, który pochłaniają, aby przekształcić się w gwiazdy, co oznacza, że zamias...