Posty

Wyświetlanie postów z wrzesień, 2021

Naukowcy odkrywają, że dysk Drogi Mlecznej jest chwiejny i rozbłyskujący

Obraz
Astronomowie z National Astronomical Observatory of China (NAOC), Shanghai Astronomical Observatory of CAS oraz Nanjing University, na podstawie danych z LAMOST-Gaia ujawnili chwiejny i rozbłyskujący dysk Drogi Mlecznej , co aktualizuje nasze rozumienie tego dysku. Wyniki zostały opublikowane w The Astronomical Journal . Panorama Drogi Mlecznej widzianej z Ziemi. Źródło: ESO Droga Mleczna jest typową galaktyką dyskową . W klasycznym ujęciu Drogi Mlecznej, dysk w całości jest symetryczny i płaski jak naleśnik. Gwiazdy w dysku obracają się wokół centrum Galaktyki, a ich średnie prędkości radialne i wertykalne są równe zeru. Z pomocą potężnych danych obserwacyjnych dostarczonych przez duże projekty badawcze w ostatnich latach, coraz więcej szczegółów ukrytych w dysku Drogi Mlecznej staje się widocznych, poddając w wątpliwość tradycyjne wyobrażenia o naszej własnej galaktyce. Ogromna liczba widm uzyskanych przez LAMOST oraz wysoce precyzyjne dane astrometryczne udostępnione przez Gaia s

Zimny i odległy: poznaj najnowszego brązowego karła

Obraz
Zwykle uważane za gwiazdy, którym nie do końca się powiodło, brązowe karły są klasą obiektów bez wystarczającej masy, aby przejść syntezę wodoru, jak inne gwiazdy ciągu głównego , ale wystarczająco ciężkich, aby spalać deuter, co odróżnia je od ich kuzynów – planet gazowych olbrzymów . Ze słabym widmem i złożonymi ścieżkami ewolucji, odkrycie właściwości brązowego karła może być znacznie trudniejsze niż typowej gwiazdy czy planety, szczególnie jeżeli brązowy karzeł nie ma towarzysza, który pomógłby określić jego wiek i masę. Wizja artystyczna brązowego karła z pasmem chmur w jego atmosferze. Źródło: NASA/ESA/JPL Jednak, jak zawsze astronomowie często dzielą brązowe karły na trzy typy widmowe – L, T i Y – w zależności od ich temperatury. Najzimniejsza i najnowsza kategoria brązowych karłów, karły typu Y , okazała się jak dotąd szczególnie trudna do zbadania. Spośród 25 znanych karłów typu Y, tylko jeden, WD0806-661B ma towarzysza o masie gwiazdowej. Ponieważ obecność towarzysza pozwa

Nowe dane o największym i jednym z najbardziej kompletnych pierścieni Einsteina

Obraz
W grudniu 2020 roku zespół naukowców z ESA opublikował zdjęcie wykonane przez Kosmiczny Teleskop Hubble’a (HST) GAL-CLUS-022058s, największego i jednego z najbardziej kompletnych odkrytych pierścieni Einsteina , znajdującego się w kierunku południowej części gwiazdozbioru Pieca . Od tego czasu obserwacje te zostały wykorzystane do opracowania modelu soczewek grawitacyjnych , który umożliwił badanie własności fizycznych wzmocnionej galaktyki. Obraz wykonany przez HST przedstawiający pierścień Einsteina GAL-CLUS-022058s znajdujący się w gwiazdozbiorze Pieca. Źródło: ESA/Hubble & NASA, S. Jha; Podziękowania: L. Shatz Międzynarodowy zespół astronomów wykorzystał obserwacje na różnych długościach fal, w tym z HST, aby szczegółowo zbadać ten pierścień Einsteina. Wyniki badań zostały opublikowane 23 września 2021 roku w czasopiśmie The Astrophysical Journal . Einstein po raz pierwszy zasugerował istnienie tych obiektów w ogólnej teorii względności . Niezwykły kształt tej galaktyki można

Ocena wpływu supermasywnej czarnej dziury

Obraz
Duże galaktyki goszczą w swoich centrach supermasywne czarne dziury . Podczas badań tych obiektów w pobliskich galaktykach naukowcy odkryli, że masy czarnych dziur mogą być powiązane z pewnymi właściwościami tych galaktyk. Ale czy jest to prawdą w przypadku bardziej odległych galaktyk, które widzimy takimi, jakimi były, gdy Wszechświat był młodszy? Wizja artystyczna odległego kwazara otoczonego przez wirujący, przegrzany dysk akrecyjny. Źródło: NOIRLab/NSF/AURA/J. da Silva Powiązanie czarnych dziur z galaktykami Zaobserwowana zależność pomiędzy masą czarnej dziury a właściwościami galaktyki-gospodarza jest nie do pogardzenia! Sugeruje ona szczególny proces ewolucji zarówno galaktyki, jak i jej czarnej dziury, co może powiedzieć nam o tym, jak galaktyki w ogóle powstały. Godne uwagi właściwości galaktyk, które wydają się być powiązane z masą czarnej dziury to rozproszenie prędkości gwiazd – sposób, w jaki gwiazdy poruszają się po galaktyce – oraz masa zgrubienia centralnego , czyli mas

Odkrywanie tajemnic wczesnych masywnych galaktyk działających bez paliwa

Obraz
Nowe badania ujawniają, że wczesne galaktyki nie mają paliwa i coś powstrzymuje je przed ponownym jego zgromadzeniem. Te złożony obraz gromady galaktyk MACSJ 0138 przedstawia dane z ALMA oraz HTS. Źródło: ALMA (ESO/NAOJ/NRAO)/S. Dagnello (NRAO), STScI, K. Whitaker i inni. Wczesne masywne galaktyki – te, które uformowały się w ciągu trzech miliardów lat po Wielkim Wybuchu – powinny zawierać duże ilości zimnego wodoru, paliwa potrzebnego do tworzenia gwiazd. Jednak naukowcy obserwujący wczesny Wszechświat za pomocą Atacama Large Millimeter/submillimeter Array (ALMA) i Kosmicznego Teleskopu Hubble’a zauważyli coś dziwnego: pół tuzina wczesnych masywnych galaktyk, którym zabrakło paliwa. Wyniki badań zostały opublikowane 22 września 2021 roku w Nature . Spośród znanych jako „wygaszone” galaktyki – lub galaktyki, które przestały tworzyć gwiazdy – sześć wybranych do obserwacji w ramach przeglądu REQUIEM (REsolving QUIEscent Magnified galaxies at high redshift) jest niezgodne z tym, czeg

Obserwowanie procesów gwiazdotwórczych pod nowym kątem

Obraz
Astronomowie od dawna borykają się z problemem badania trójwymiarowego Wszechświata poprzez jego dwuwymiarowe odwzorowanie na naszym niebie. Jednak wraz z rozwojem technologii, korzystają z coraz bogatszych danych obejmujących więcej wymiarów. Astronomowie odkryli olbrzymie, sferyczne wgłębienie w Drodze Mlecznej, ograniczone przez dwa dobrze znane obłoki gwiazdotwórcze. Źródło: Alyssa Goodman/Center for Astrophysics | Harvard & Smithsonian Mapy 3D obłoków molekularnych Gwiazdy rodzą się w gęstych obłokach gazu molekularnego – aby lepiej zrozumieć powstawanie gwiazd, musimy zbadać, jak tworzą się i ewoluują obłoki molekularne. Jednak podczas gdy możemy oglądać rzut obłoków molekularnych, które znajdują się w naszym lokalnym otoczeniu, zrozumienie ich pełnego trójwymiarowego układu jest trudniejszą perspektywą. Nowe obserwatoria oraz innowacyjne techniki obliczeniowe i statystyczne są kluczem do przełożenia danych 2D na 3D. Łącząc precyzyjne pomiary odległości do pobliskich gwiazd

Badania nad tajemniczymi pozostałościami rentgenowskimi po rozbłyskach gamma

Obraz
Krótkie rozbłyski promieniowania gamma (GRB) to niezwykle jasne wybuchy wysokoenergetycznego światła, które trwają kilka sekund. Wiele z tych wybuchów pozostawia po sobie tajemniczy materiał: długotrwałą „poświatę” promieniowania, w tym promieniowania rentgenowskiego . Pomimo wieloletnich wysiłków wielu naukowców, nadal nie wiemy, skąd ta poświata pochodzi. Wizja artystyczna rozbłysku gamma. Źródło: Carl Knox, OzGrav-Swinburne W niedawno zaakceptowanej do publikacji pracy naukowcy zbadali prosty model, który zakłada, że rotująca gwiazda neutronowa – niezwykle gęste zapadnięte jądro masywnego nadolbrzyma – jest motorem napędowym rodzaju długotrwałych rozbłysków rentgenowskich, znanych jako poświata rentgenowska. Wykorzystując próbkę sześciu krótkich rozbłysków gamma z poświatą rentgenowską, naukowcy opracowali własności centralnej gwiazdy neutronowej i tajemniczej pozostałości wokół niej. Użyty przez nich model został zainspirowany pozostałościami po młodych supernowych . Podczas gd

Ciężkie metale wskazują na niezwykle gęstego białego karła

Obraz
Zespół astronomów kierowany przez Yuken Ohshiro (Uniwersytet Tokijski) wykorzystał obserwacje rentgenowskie z kosmicznego obserwatorium XMM-Newton do wykrycia obecności metali ciężkich w pozostałości po supernowej 3C 397. Odkryli region, który jest bogaty w tytan i chrom, oprócz częściej spotykanych manganu, żelaza i niklu. Stosunki obfitości tych pierwiastków sugerują, że uformowały się one w białym karle o gęstości centralnej 5 x 10 9 g cm -3 , co jest ponad dwukrotnie większą gęstością niż oczekiwana dla białego karła na granicy masy Chandrasekhara – maksymalnej masy, jaką białe karły są w stanie osiągnąć. Pozostałość po supernowej 3C 397. Źródło: Rentgenowskie: NASA/CXC/Univ of Manitoba/S.Safi-Harb i inni, Optyczne: DSS, Podczerwień: NASA/JPL-Caltech Odkrycie to sugeruje, że białe karły, które dają początek supernowym typu Ia nie są identyczne, lecz mają różne gęstości centralne. Ponieważ supernowe typu Ia uważane są za świece standardowe – kosmiczne latarnie o jednakowej ja

Niespodzianka: Droga Mleczna nie jest jednorodna

Obraz
Astronomowie z Uniwersytetu Genewskiego zaobserwowali kompozycję gazów w naszej galaktyce i wykazali, że, wbrew dotychczasowym modelom, nie są one jednorodnie wymieszane. Wizja artystyczna: obłoki i strumienie kosmicznego gazu „dziewiczego” akreują na Drogę Mleczną. Źródło: Dr Mark A. Garlick Aby lepiej zrozumieć historię i ewolucję Drogi Mlecznej, astronomowie badają skład gazów i metali, które stanowią istotną część naszej galaktyki. Wyróżnia się trzy główne pierwiastki: początkowy gaz pochodzący spoza naszej galaktyki, gaz znajdujący się pomiędzy gwiazdami wewnątrz naszej galaktyki – wzbogacone w pierwiastki chemiczne – oraz pył powstały w wyniku kondensacji metali obecnych w tym gazie. Do tej pory modele teoretyczne zakładały, że te trzy pierwiastki były jednorodnie wymieszane w całej Drodze Mlecznej i osiągnęły poziom wzbogacenia chemicznego podobny do atmosfery Słońca, zwany słoneczną metalicznością. Teraz zespół astronomów z Uniwersytetu Genewskiego (UNIGE) wykazał, że gazy te

Kwazary jako kosmiczne świece standardowe

Obraz
W 1929 roku Edwin Hubble opublikował obserwacje, z których wynika, że odległości i prędkości galaktyk są skorelowane, a odległości te są wyznaczane na podstawie gwiazd zwanych cefeidami . Harwardzka astronom Henrietta Swan Leavitt odkryła, że cefeida zmienia się z okresem, który jest związany z jej jasnością absolutną. Skalibrowała ona ten efekt, a gdy Hubble porównał obliczone wartości z obserwowanymi przez siebie jasnościami, był w stanie wyznaczyć ich odległości. Jednak nawet dzisiaj w ten sposób można badać tylko cefeidy w stosunkowo bliskich galaktykach. Aby rozszerzyć skalę odległości do wcześniejszych okresów w historii kosmosu, astronomowie wykorzystali supernowe , które można obserwować w znacznie większych odległościach. Porównując obserwowaną jasność supernowej z jej jasnością absolutną, opartą na jej klasyfikacji, astronomowie są w stanie określić jej odległość; porównując to z prędkością galaktyki-gospodarza (jej przesunięciem ku czerwieni , mierzonym spektroskopowo) uz

Ponowny wybuch supernowej spodziewany w 2037 roku

Obraz
Prognozowanie, zwłaszcza w astronomii, to nie lada wyzwanie. Istnieje jednak kilka prognoz, na których astronomowie mogą polegać, jak np. czas zbliżających się zaćmień Księżyca i Słońca , czy też powroty niektórych komet . Obraz soczewkowanej supernowej REQUIEM przez gromadę galaktyk MACS J0138.0-2155. Źródło: Joseph DePasquale (STScI) Teraz, spoglądając daleko poza Układ Słoneczny , astronomowie dodali solidną zapowiedź wydarzenia, które będzie miało miejsce głęboko w przestrzeni międzygalaktycznej: obraz eksplodującej gwiazdy, nazwanej Supernowa   REQUIEM , która pojawi się około 2037 roku. Mimo, że nie będzie ona widoczna nieuzbrojonym okiem, to niektóre przyszłe teleskopy powinny być w stanie ją dostrzec. Okazuje się, że przyszłe pojawienie się będzie czwartym znanym widokiem tej samej supernowej, wzmocnionym, rozjaśnionym i podzielonym na osobne obrazy przez masywną gromadę galaktyk na pierwszym planie, działającą jak kosmiczne szkło powiększające. Trzy obrazy supernowej zostały

Nowe badania przybliżają nas do poznania supermasywnych czarnych dziur

Obraz
Galaktyki są siedliskiem supermasywnych czarnych dziur , które mają masy od milionów do miliardów razy większe niż nasze Słońce. Kiedy galaktyki się zderzają, pary supermasywnych czarnych dziur w ich centrach również znajdują się na kursie kolizyjnym. Zanim dwie czarne dziury zderzą się ze sobą, mogą minąć miliony lat. Kiedy odległość między nimi jest wystarczająco mała, podwójne czarne dziury zaczynają wytwarzać falowanie czasoprzestrzeni, które nazywamy falami grawitacyjnymi . Symulacja zderzających się dwóch czarnych dziur. Źródło: NASA Fale grawitacyjne po raz pierwszy zaobserwowano w 2015 roku, ale wykryto je z dużo mniejszych czarnych dziur , które mają masy dziesiątek mas Słońca. Fale grawitacyjne z supermasywnych czarnych dziur stanowią zagadkę dla naukowców. Ich odkrycie byłoby nieocenione dla zrozumienia, w jaki sposób tworzą się i ewoluują galaktyki i gwiazdy, a także odkrycie pochodzenia ciemnej materii . Najnowsze badania prowadzone przez dr Borisa Goncharova i prof. Rya

Ziemne klasyczne obiekty Pasa Kuipera

Obraz
Pas Kuipera to dysk małych lodowych ciał, uważanych za pozostałości po wczesnym Układzie Słonecznym , który okrąża Słońce od orbity Neptuna (około 30 jednostek astronomicznych od Słońca) do około 50 j.a. Obiekty Pasa Kuipera (KBO) orbitują pod znacznymi kątami nachylenia w stosunku do płaszczyzny orbit planetarnych. Tak zwane klasyczne KBO orbitują w określonym zakresie odległości od Neptuna, a ich podgrupa, zwana zimnymi klasycznymi KBO, ma bardzo mały kąt nachylenia, mniejszy niż około sześć stopni. Astronomowie uważają, że zimne klasyczne KBO są dynamicznie dziewicze, to znaczy, że uformowały się in-situ, a nie zostały rozproszone na swoich orbitach przez Neptuna lub inne procesy. Ich mały kąt inklinacji odzwierciedla tę historię. Schemat Pasa Kuipera pokazujący położenie tysięcy klasycznych KBO (na czerwono). Źródło: Astronomy Magazine/ Roen Kelly after the Minor Planet Center Ziemne klasyczne KBO mają na ogół czerwonawe zabarwienie, co jest wynikiem ich składu, a prawie 30% z n

Astronomowie wyjaśniają pochodzenie nieuchwytnych skrajnie rozproszonych galaktyk

Obraz
Jak sama nazwa wskazuje, galaktyki skrajnie rozproszone (UDG) są galaktykami karłowatymi , których gwiazdy są rozproszone w olbrzymim obszarze, co powoduje, że ich jasność powierzchniowa jest bardzo niska, przez co są bardzo trudne do wykrycia. Kilka pytań dotyczących UGD pozostaje bez odpowiedzi: jak doszło do tego, że galaktyki karłowate stały się tak rozległe? Czy ich halo   ciemnej materii jest czymś wyjątkowym? Po lewej, jedna ze skrajnie rozproszonych galaktyk, które były analizowane w symulacji. Po prawej obraz galaktyki DF2, która jest prawie przezroczysta. Źródło: ESA/Hubble Obecnie, międzynarodowy zespół astronomów, któremu przewodzi Laura Sales, astronom z Uniwersytetu Kalifornijskiego w Riverside, donosi w Nature Astronomy , że wykorzystali zaawansowane symulacje do wykrycia kilku „wygaszonych” skrajnie rozproszonych galaktyk w środowiskach o niskiej gęstości we Wszechświecie. Wygaszona galaktyka to taka, która nie tworzy gwiazd. To, co wykryliśmy, jest sprzeczne z teoria

Hubble odkrywa spalające wodór białe karły cieszące się powolnym starzeniem

Obraz
Czy umierające gwiazdy mogą skrywać sekret młodego wyglądu? Nowe dowody z Kosmicznego Teleskopu Hubble’a sugerują, że białe karły mogą kontynuować spalanie wodoru w końcowych etapach swojego życia, co sprawia, że wydają się młodsze niż są w rzeczywistości. Odkrycie to może mieć konsekwencje dla sposobu, w jaki astronomowie mierzą wiek gromad gwiazd . Widok z Hubble'a na M13 (2010 roku) i M3 (2019 rok). Źródło: HST Powszechnie panujący pogląd o białych karłach jako bezwładnych, powoli stygnących gwiazdach został podważony przez obserwacje z Kosmicznego Teleskopu Hubble'a. Międzynarodowa grupa astronomów odkryła pierwsze dowody na to, że białe karły mogą spowalniać tempo starzenia się poprzez spalanie wodoru na swojej powierzchni. Znaleźliśmy pierwsze obserwacyjne dowody na to, że białe karły mogą nadal przechodzić stabilną aktywność termojądrową  – wyjaśnił Jianxing Chen z Alma Mater Studiorum Università di Bologna i Włoskiego Narodowego Instytutu Astrofizyki, który kierował t

Ostatnia wiadomość z pochłoniętych planet

Obraz
Skomplikowany związek Gwiazdy i planety mają ważną, choć czasami gwałtowną relację. Planety, o ile wiadomo, powstają w protoplanetarnych dyskach gazu i pyłu wokół młodych gwiazd. Kiedy już urosną, żyją związane grawitacją swoich gwiezdnych gospodarzy, pławiąc się w ich świetle i energii. A jednak większość planet jest zabijana przez gwiazdy, które je utrzymują. Wizja artystyczna przedstawiająca gazowego olbrzyma pochłanianego przez gwiazdę macierzystą. Źródło: NASA/ESA/G. Bacon Prawdopodobnie każdy słyszał o gwiazdach pochłaniających otaczające je planety, wciągających je pod swoją powierzchnię, gdy rozszerzają się pod koniec swojego życia. Stanie się tak ze Słońcem oraz Merkurym i Wenus, a być może także z Ziemią za około 5 mld lat, gdy nasza dzienna gwiazda będzie przechodzić do fazy czerwonego olbrzyma . Istnieją jednak istotne dowody na to, że gwiazdy dość często pożerają swoje planety, jeszcze zanim ich własne życie dobiegnie końca. Zrozumienie pochodzenia Autorzy niedawnej pracy