Vega - astronotki

Nowe badania dostarczyły obserwacyjnych dowodów na to, że ewolucja i właściwości galaktyk są uwarunkowane nie tylko masą zawartych w nich gwiazd, ale także wpływem otaczających je halo ciemnej materii. Zdjęcie galaktyki pokazujące po lewej stronie jej składnik gwiezdny, a po prawej (w negatywie) ciemną materię obecną w jej halo.Źródło: Gabriel Pérez, SMM (IAC)/Zespół EAGLE Wyniki zostały opublikowane w czasopiśmie Nature Astronomy. Ciemna materia stanowi 85% całej materii we Wszechświecie. Podczas gdy zwykła materia pochłania, odbija i emituje światło, ciemnej materii nie można zobaczyć bezpośrednio, co utrudnia jej wykrycie. O jej istnieniu wnioskuje się na podstawie jej wpływu grawitacyjnego na materię widzialną, materiał tworzący gwiazdy, planety i inne obiekty w kosmosie. Galaktyki składają się z tych dwóch rodzajów materii. Ciemna materia jest rozproszona w halo , które są ogromnymi strukturami otaczającymi galaktyki, podczas gdy zwykła materia jest obecna głównie w centralnych...

Międzynarodowy zespół astronomów odkrył pierwszy niezbity dowód na istnienie gwiazdy neutronowej w centrum SN 1987A. Połączenie obrazu SN 1987A wykonanego przez Kosmiczny Teleskop Hubble'a oraz zwartego źródła argonu. Źródło: Hubble Space Telescope WFPC-3/James Webb Space Telescope NIRSpec/J. Larsson Supernowe są efektownym wynikiem zakończonego cyklu życia gwiazd o masie przekraczającej 8-10 mas Słońca. Stanowią one główne źródło pierwiastków chemicznych, takich jak węgiel, tlen, krzem i żelazo, które są niezbędne do istnienia życia. Kolaps jądra tych wybuchających gwiazd może prowadzić do powstania znacznie mniejszych gwiazd neutronowych , składających się z najgęstszej materii w znanym Wszechświecie, lub też do utworzenia czarnych dziur . Supernowa 1987A , znajdująca się w Wielkim Obłoku Magellana , sąsiedniej galaktyce karłowatej , była najbliższą, najjaśniejszą supernową widzianą na nocnym niebie od 400 lat. Neutrina , niewyobrażalnie małe cząstki subatomowe, zostały wyproduk...

Międzynarodowy zespół badaczy odkrył zniszczenie i ponowne utworzenie dużej ilości wody w dysku protoplanetarnym znajdującym się w sercu Mgławicy Oriona. Wewnętrzny obszar Mgławicy Oriona widziany przez instrument NIRCam Kosmicznego Teleskopu Jamesa Webba. Źródło: NASA, ESA, CSA, zespół PDRs4All ERS; Salomé Fuenmayor image Odkrycie to było możliwe dzięki oryginalnemu, multidyscyplinarnemu podejściu, łączącemu obserwacje z Kosmicznego Teleskopu Jamesa Webba (JWST) i obliczenia fizyki kwantowej. Badanie, będące częścią programu PDRs4All Early Release Science i potwierdzone przez doktorantkę Marion Zannese z Uniwersytetu Paris-Saclay, zostało opublikowane 23 lutego 2024 roku w Nature Astronomy. PDRs4All to jeden z 13 programów Early Release Science wybranych przez NASA w celu zademonstrowania możliwości JWST, w ramach międzynarodowego konsorcjum. To imponujące, że w zaledwie kilku pikselach obserwacji i skupieniu się na kilku liniach widmowych, możemy dowiedzieć się, że co miesiąc wyp...

Jeden z najpotężniejszych wybuchów czarnej dziury, jaki kiedykolwiek zarejestrowano, został odkryty przez międzynarodowy zespół astronomów. Międzynarodowy zespół wykorzystał kombinację danych rentgenowskich, radiowych i optycznych, aby zrozumieć, w jaki sposób ten niezwykły łańcuch gromad gwiazd utworzył gwiezdną biżuterię w odległości 3,8 miliarda lat świetlnych od Ziemi. Źródło: Promienie X: NASA/CXC/SAO/O. Omoruyi i inni; Optyczne: NASA/ESA/STScI/G. Tremblay i inni; Radio: ASTRON/LOFAR; Obróbka obrazu: NASA/CXC/SAO/N. Wolk Według badań, mega eksplozja, która miała miejsce miliardy lat temu, może pomóc wyjaśnić powstanie układu gromad gwiazd przypominającego koraliki na sznurku. Ta gwiezdna biżuteria znajduje się w SDSS J1531 , masywnej gromadzie galaktyk oddalonej o 3,8 miliarda lat świetlnych od Ziemi, zawierającej setki pojedynczych galaktyk i ogromny zbiornik gorącego gazu i ciemnej materii . W sercu SDSS J1531 zderzają się ze sobą dwie największe galaktyki gromady. Te zderz...

Nowe obserwacje New Horizons sugerują, że Pas Kuipera może rozciągać się znacznie dalej niż myśleliśmy. Wizja artystyczna zderzenia dwóch obiektów w odległym Pasie Kuipera. Źródło: Dan Durda, FIAAA Podróżując przez zewnętrzne rejony Pasa Kuipera , oddalone o prawie 60 razy odległości Ziemi od Słońca, instrument New Horizons Venetia Burney Student Dust Counter (SDC) zarejestrował wyższe niż oczekiwane poziomy pyłu – drobne, zamarznięte pozostałości po zderzeniach pomiędzy większymi obiektami Pasa Kuipera (KBO) oraz cząstki wyrzucone z KBO, które są bombardowane przez mikroskopijne Impaktory pyłu spoza Układu Słonecznego . Odczyty przeczą naukowym modelom, które sugerują, że populacja KBO i gęstość pyłu powinny zacząć spadać w promieniu miliarda kilometrów, dostarczając coraz większej liczby dowodów na to, że zewnętrzna krawędź głównego Pasa Kuipera może się rozciągać o miliardy kilometrów dalej niż obecne szacunki – lub że istnieć może nawet drugi pas poza tym, który już jest znany. W...

Astronomowie donoszą o oscylacji naszej gigantycznej, gazowej sąsiadki. Jak Fala Radcliffe'a przemieszcza się przez podwórko naszego Słońca (żółta kropka). Niebieskie kropki to gromady młodych gwiazd. Biała linia to model teoretyczny autorstwa Ralfa Konietzki i współpracowników, który wyjaśnia obecny kształt i ruch Fali. Fioletowe i zielone linie na początku pokazują, jak i w jakim stopniu Fala Radcliffe'a będzie się przemieszczać w przyszłości. Tło stanowi animowany model Drogi Mlecznej. Źródło: Ralf Konietzka, Alyssa Goodman & WorldWide Telescope Kilka lat temu astronomowie z Center for Astrophysics | Harvard & Smithsonian (CfA) odkryli jedną z największych tajemnic Drogi Mlecznej : ogromny, falisty łańcuch obłoków gazowych na podwórku naszego Słońca, rodzący gromady gwiazd wzdłuż spiralnego ramienia Galaktyki, którą nazywamy domem. Nazywając tę zadziwiającą nową strukturę falą Radcliffe’a , na cześć Harvard Radcliffe Institute, gdzie pierwotnie odkryto falowanie, as...

Tej wiosny obok Ziemi przeleci kometa, której może brakować warkocza. Kometa C/2021 S3 Panstarrs. Styczeń 2024. Źródło: Damian Peach Kometa C/2021 S3 Panstarrs nie stanowi zagrożenia dla Ziemi, gdyż znajduje się w podobnej odległości od naszej planety, co my od Słońca. Jednak naukowcy potrzebują zdjęć komety od astronomów amatorów, aby ulepszyć prognozy pogody kosmicznej . Te prognozy są istotne do zapobiegania problemom wywołanym przez wiatry słoneczne , strumienie cząstek, które zawierają burze słoneczne i mogą uszkodzić technologię w kosmosie i na Ziemi. Sarah Watson, doktorantka z University of Reading prowadząca projekt, powiedziała: To, co spodziewamy się zobaczyć, może wyglądać dość nietypowo. Kiedy mówimy o kometach, ludzie często myślą o dużej, jasnej kuli, po której następuje długi, cienki warkocz. Kometa, którą obserwujemy, może wyglądać inaczej, ponieważ jej warkocz może się „oderwać” pod wpływem wiatru słonecznego. Potrzebujemy wielu zdjęć komety wykonanych w określonym c...

JWST bezpośrednio zobrazował dwie gigantyczne egzoplanety krążące wokół białych karłów. Odkrycie to ma ważne implikacje dla losu planet olbrzymów w naszym Układzie Słonecznym, gdy Słońce wyewoluuje w czerwonego olbrzyma i ostatecznie stanie się białym karłem. Ilustracja przedstawiająca zachmurzoną egzoplanetę i dysk śmierci krążący wokół białego karła. Źródło: NASA/JPL-Caltech Los większości gwiazd Gwiazdy kończą swoje życie w różnorodny sposób. Podczas gdy supernowe przyciągają naszą uwagę swoimi wspaniałymi eksplozjami, większość gwiazd kończy swoje życie spokojniej. Wyrzucają one swoje zewnętrzne warstwy w przestrzeń kosmiczną, tworząc świecącą mgławicę planetarną , która otacza odsłonięte jądro gwiazdy. To jądro, obecnie biały karzeł o masie zbliżonej do masy Słońca, o rozmiarach zbliżonych do Ziemi. Na początku jest niezwykle gorące, ale stopniowo stygnie przez miliardy lat. Gdy gwiazdy ewoluują z gwiazd ciągu głównego do czerwonych olbrzymów i białych karłów, wiadomo, że blis...

Nowa symulacja komputerowa ujawnia dynamo generujące wielkoskalowe pola magnetyczne w łączących się gwiazdach neutronowych. Symulacja strumieni emitowanych z biegunów magnetara. Źródło: Kota Hayashi (Max Planck Institute for Gravitational Physics) Łączące się i zderzające gwiazdy neutronowe generują potężne eksplozje kilonowych oraz rozbłyski gamma . Od dawna badacze podejrzewali, że motorem tych wysokoenergetycznych zjawisk jest duże i niezwykle silne pole magnetyczne . Jednak proces generujący to pole magnetyczne stanowił dotąd tajemnicę. Naukowcy z Instytutu Fizyki Grawitacyjnej Maxa Plancka oraz uniwersytetów Kioto i Toho ujawnili mechanizm kryjący się za tym zjawiskiem, przeprowadzając symulację komputerową o bardzo wysokiej rozdzielczości, uwzględniającą wszystkie podstawowe zasady fizyki. Badacze wykazali, że gwiazdy neutronowe o bardzo silnym namagnesowaniu, znane również jako magnetary , są odpowiedzialne za jasne eksplozje kilonowych. Przyszłe obserwacje teleskopowe mogą po...

Na powierzchniach lodowych planet karłowatych Eris i Makemake odkryto ślady aktywności termicznej. Planety karłowate Eris i Makemake. Źródło: Southwest Research Institute Zespół naukowców odkrył dowody na aktywność hydrotermalną na powierzchniach lodowych planet karłowatych Eris i Makemake , znajdujących się w Pasie Kuipera . Metan wykryty w ich skalistych jądrach ma charakterystyczne cechy ciepłej lub nawet gorącej geochemii, co znacznie różni się od sygnatury metanu pochodzącego z komet . Obserwujemy interesujące sygnały aktywności termicznej w zimnych rejonach  – powiedział dr Christopher Glein z SwRI, ekspert w dziedzinie geochemii planetarnej i główny autor artykułu na temat tego odkrycia. Podjąłem się tego projektu z przekonaniem, że duże obiekty Pasa Kuipera (KBO) powinny posiadać starożytne powierzchnie złożone z materiałów odziedziczonych po pierwotnej mgławicy słonecznej, ponieważ ich chłodne powierzchnie mogą przechowywać lotne substancje, takie jak metan. Jednak Kosm...

Od samego początku swojej pracy JWST odkrywa duże ilości ultramasywnych galaktyk we wczesnym Wszechświecie, co nadal zastanawia astronomów. Widok Wszechświata w podczerwieni zarejestrowany przez JWST. Źródło: NASA, ESA, CSA and STScI Odkąd Kosmiczny Teleskop Jamesa Webba po raz pierwszy uchwycił widok wczesnego Wszechświata, astronomowie są zaskoczeni obecnością większej liczby „ultramasywnych” galaktyk niż oczekiwano. Według najbardziej powszechnie akceptowanego modelu kosmologicznego , te galaktyki nie powinny być w stanie ewoluować aż do znacznie późniejszego okresu w historii Wszechświata. To wywołało twierdzenia, że model ten wymaga zmiany. To podważyłoby dziesięciolecia ugruntowanej nauki. Rozwój obiektów we Wszechświecie jest hierarchiczny, zaczynając od małych i stając się coraz większymi  – wyjaśnił Julian Muñoz, adiunkt astronomii na Uniwersytecie Teksańskim w Austin i współautor najnowszej pracy , która testuje zmiany w modelu kosmologicznym. Badanie stwierdza, że rewi...

Korzystając z dwóch teleskopów rentgenowskich, naukowcy byli w stanie przybliżyć nieregularne zachowanie magnetara, który uwolnił szybki błysk radiowy. Na tej koncepcji artystycznej magnetar traci materię w przestrzeni kosmicznej w wyniku wyrzutu, który spowolniłby jego rotację. Źródło: NASA/JPL-Caltech Co powoduje tajemnicze wybuchy fal radiowych w kosmosie? Astronomowie mogą być o krok bliżej do udzielenia odpowiedzi na to pytanie. Dwa teleskopy rentgenowskie NASA zaobserwowały ostatnio jedno z takich zdarzeń – znane jako szybki błysk radiowy – zaledwie kilka minut przed i po jego wystąpieniu. Ten bezprecedensowy widok wyznacza naukowcom drogę do lepszego zrozumienia tych ekstremalnych zdarzeń radiowych. Choć trwają tylko ułamek sekundy, szybkie błyski radiowe mogą uwalniać mniej więcej tyle energii, ile Słońce wytwarza w ciągu roku. Ich światło tworzy również wiązkę przypominającą laser, co odróżnia je od bardziej chaotycznych kosmicznych eksplozji. Ponieważ błyski te są krótkie, c...