Vega - astronotki

Obserwacje z Teleskopu Webba pomagają wyjaśnić tajemnicze intensywne procesy gwiazdotwórcze w gromadzie, zwykle widoczne tylko w młodszych galaktykach. Jądro gromady Feniksa jest pokazane w całym spektrum elektromagnetycznym. Jasne fiolety przedstawiają promienie rentgenowskie wytwarzane przez gorący gaz, a przerywane fioletowe kontury pokazują obszary, w których ten gorący gaz został odepchnięty przez strumienie radiowe z supermasywnej czarnej dziury. Same strumienie radiowe są pokazane w kolorach czerwonych. Błękity i żółcie przedstawiają światło widzialne emitowane przez chłodny gaz i gwiazdy. Zielone kontury pokazują „ciepły” gaz, który jest w trakcie chłodzenia, niedawno zmierzony w badaniu MIT za pomocą JWST. Źródło: NASA Jądro olbrzymiej gromady galaktyk wydaje się produkować znacznie więcej gwiazd niż powinno. Naukowcy z MIT i innych instytutów odkryli kluczowy składnik gromady, który wyjaśnia intensywne rozbłyski gwiazdotwórcze w jej jądrze. W nowym artykule opublikowanym w ...

Astrofizycy odkryli zaskakującą różnorodność sposobów, w jakie białe karły eksplodują w głębokim kosmosie, po ocenie prawie 4000 takich zdarzeń uchwyconych przez przeglądy nieba nowej generacji. 48-calowy teleskop Palomar w Obserwatorium Palomar w Kalifornii, z obrazem Drogi Mlecznej w tle. Każda żółta gwiazda reprezentuje pojedynczą nową odkrytą supernową, a jej rozmiar to odległość od Ziemi. Źródło: Mickael Rigault and the Palomar Observatory/Caltech Ich odkrycia mogą pomóc nam dokładniej mierzyć odległości we Wszechświecie i pogłębić naszą wiedzę na temat ciemnej energii . Dramatyczne eksplozje białych karłów pod koniec ich życia od dziesięcioleci odgrywają kluczową rolę w badaniu ciemnej energii – tajemniczej siły odpowiedzialnej za przyspieszającą ekspansję Wszechświata. Są one również źródłem wielu pierwiastków w naszym układzie okresowym, takich jak tytan, żelazo i nikiel, które powstają w niezwykle gęstych i gorących warunkach panujących podczas eksplozji. Osiągnęliśmy kamień ...

Naukowcy odkryli, że fale grawitacyjne ze zderzeń gwiazd neutronowych mogą ujawnić ich wnętrze. Analiza „długiego dzwonienia” wykazała zależność między sygnałem a równaniem stanu materii gwiazdy neutronowej. Sygnał emitowany przez dwie łączące się gwiazdy neutronowe przypomina sygnał kamertonu. Źródło: L. Rezzolla/pixabay Wyniki zostały niedawno opublikowane w Nature Communications. Gwiazdy neutronowe , o masie większej niż masa całego Układu Słonecznego , zamknięte w niemal idealnej kuli o średnicy zaledwie kilkunastu kilometrów, są jednymi z najbardziej fascynujących obiektów astrofizycznych znanych ludzkości. Jednak ekstremalne warunki panujące w ich wnętrzach sprawiają, że ich skład i struktura są wysoce niepewne. Zderzenie dwóch gwiazd neutronowych, takie jak to zaobserwowane w 2017 roku, stanowi wyjątkową okazję do odkrycia tych tajemnic. Gdy dwie gwiazdy neutronowe okrążają się spiralnie przez miliony lat, emitują fale grawitacyjne , ale najbardziej intensywna emisja występuje ...

Nowe badania sugerują, że kapryśne gwiazdy, które rozjaśniają się i ściemniają w ciągu kilku godzin lub dni, mogą zaburzać nasz obraz tysięcy odległych planet. Wizja artystyczna gorącej planety typu Jowisz krążącej blisko jednej z gwiazd w bogatej, starej gromadzie gwiazd Messier 67. Źródło: ESO/L. Calçada Większość informacji, jakie posiadamy na temat egzoplanet pochodzi z obserwacji spadków jasności gwiazd, gdy planety te przechodzą przed swoją gwiazdą macierzystą. Technika ta może dostarczyć wskazówek na temat wielkości planety (poprzez obserwację, ile światła gwiazdy jest blokowane) i z czego składa się jej atmosfera (poprzez obserwację, jak planeta zmienia wzór światła gwiazdy, które przez nią przechodzi). Jednak nowe badania, opublikowane w The Astrophysical Journal Supplement Series, wykazały, że fluktuacje w świetle gwiazdy wywołane gorętszymi i zimniejszymi regionami na powierzchni gwiazdy mogą zniekształcić nasze interpretacje planet w większym stopniu, niż wcześniej sądzil...

Spektrograf NEID przeprowadził kluczowe obserwacje uzupełniające, aby potwierdzić istnienie jednej z najbardziej masywnych planet krążących wokół małomasywnej gwiazdy. Wizja artystyczna planet Gaia-4b i Gaia-5b wokół swoich gwiazd macierzystych. Źródło: ESA/Gaia/DPAC/M. Marcussen Wykorzystując częściowo spektrograf NEID na 3,5-metrowym teleskopie WIYN w Narodowym Obserwatorium Kitt Peak Amerykańskiej Fundacji Narodowej, będącym programem NSF NOIRLab, zespół astronomów potwierdził istnienie egzoplanety Gaia-4b – jednej z najmasywniejszych znanych planet krążących wokół małomasywnej gwiazdy. Gaia-4b jest również pierwszą planetą wykrytą przez sondę Gaia przy użyciu techniki astrometrycznej . NEID to wysoce precyzyjny spektrograf prędkości radialnych , który został zaprojektowany do pomiaru niezwykle niewielkich wahań pobliskich gwiazd przy użyciu efektu prędkości radialnych. Efekt ten wynika z wzajemnej siły grawitacyjnej między planetą a jej gwiazdą macierzystą, która powoduje, że p...

Nowa zdolność do wskazywania źródeł szybkich błysków radiowych umieszcza jeden z ostatnich błysków w zaskakującym miejscu. Lokalizacja FRB, oznaczona owalnym konturem, znajduje się na obrzeżach ogromnej galaktyki eliptycznej, żółty owal po prawej. Źródło: Gemini Observatory Astronom Calvin Leung zeszłego lata analizował dane z nowo oddanego do użytku radioteleskopu, aby precyzyjnie określić pochodzenie powtarzających się rozbłysków intensywnych fal radiowych – tak zwanych szybkich błysków radiowych (FRB) – pochodzących gdzieś z konstelacji Małej Niedźwiedzicy . Leung ma nadzieję ostatecznie zrozumieć pochodzenie tych tajemniczych błysków i wykorzystać je jako próbniki do śledzenia wielkoskalowej struktury Wszechświata , co jest kluczem do jego powstania i ewolucji. Napisał większość kodu komputerowego, który pozwolił jemu i jego kolegom połączyć dane z kilku teleskopów w celu triangulacji pozycji wybuchu z dokładnością do szerokości włosa na wyciągnięcie ręki. Podekscytowanie zmieniło...

Międzynarodowy zespół naukowców odkrył superziemię, która umożliwi astronomom przetestowanie nowych hipotez w poszukiwaniu życia we Wszechświecie. Wizja artystyczna przedstawiająca ekosferę wokół gwiazdy HD 20794 (na zielono) oraz trajektorię trzech planet w tym układzie. Źródło: Gabriel Pérez Díaz, SMM (IAC) Trzydzieści lat po odkryciu pierwszej egzoplanety wykryliśmy ich ponad 7000 w naszej Galaktyce . Ale wciąż są miliardy do odkrycia! W tym samym czasie egzoplanetolodzy zaczęli interesować się ich charakterystyką w celu znalezienia życia w innych częściach Wszechświata. Jest to tło odkrycia superziemi HD 20794 d przez międzynarodowy zespół, w tym Uniwersytet Genewski (UNIGE) i NCCR PlanetS. Nowa planeta znajduje się na ekscentrycznej orbicie, dzięki czemu oscyluje w ekosferze swojej gwiazdy i poza nią. Odkrycie to jest owocem 20 lat obserwacji przy użyciu najlepszych teleskopów na świecie. Wyniki zostały opublikowane w czasopiśmie Astronomy & Astrophysics. Czy jesteśmy sami...

Wieloletnia analiza obserwacji supermasywnej czarnej dziury M87* za pomocą EHT w połączeniu z innymi symulacjami zapewnia bardziej kompleksowe zrozumienie jej środowiska. Obserwowane i teoretyczne obrazy M87*. Lewe panele pokazują obrazy M87* z EHT z kampanii obserwacyjnych z 2018 i 2017 roku. Środkowe panele pokazują przykładowe obrazy z ogólnej relatywistycznej symulacji magnetohydrodynamicznej (GRMHD) w dwóch różnych momentach. Prawe panele pokazują te same migawki symulacji, rozmyte, aby dopasować je do rozdzielczości obserwacyjnej EHT. Źródło: Hung-Vi Pu (The Event Horizon Telescope Collaboration, 2025, Astronomy & Astrophysics) Wykorzystując obserwacje z 2017 i 2018 roku, współpraca Teleskopu Horyzontu Zdarzeń (EHT) pogłębiła nasze zrozumienie supermasywnej czarnej dziury w centrum Messier 87 (M87*) . Badania te stanowią znaczący krok w kierunku wieloletniej analizy, w celu zbadania turbulentnego przepływu akrecyjnego czarnej dziury. Wykorzystują one znacznie ulepszony zest...

Astronomowie być może odkryli niewielką gwiazdę pędzącą z ogromną prędkością przez środek naszej Galaktyki z planetą na pokładzie. Wizja artystyczna superneptuna orbitującego wokół gwiazdy o małej masie w pobliżu centrum naszej Galaktyki. Źródło: NASA/JPL-Caltech/R. Hurt (Caltech-IPAC) Jeżeli zostanie to potwierdzone, para ta ustanowi nowy rekord dla najszybciej poruszającego się układu  egzoplanet , prawie dwukrotnie przekraczającego prędkość naszego Układu Słonecznego w Drodze Mlecznej . Uważa się, że ten układ planetarny porusza się z prędkością co najmniej 540 km/s. Uważamy, że jest to tak zwany superneptun okrążający gwiazdę o niskiej masie w odległości, która plasowałaby ją między orbitami Wenus i Ziemi, gdyby znajdowała się w naszym Układzie Słonecznym  – powiedział Sean Terry z Uniwersytetu Maryland i NASA Goddard. Ponieważ gwiazda jest tak słaba, znajduje się daleko poza ekosferą . Jeśli tak, będzie to pierwsza planeta, jaką kiedykolwiek znaleziono na orbicie wokół ...

Naukowcy scharakteryzowali osobliwy sygnał przejściowy sondy Einsteina EP240408a. Wizja artystyczna przedstawiająca rozdrobnioną materię gwiazdową powstałą w wyniku rozerwania pływowego. Źródło: C. Carreau/ESA Wysoce energetyczne eksplozje na niebie są powszechnie przypisywane rozbłyskom gamma . Obecnie rozumiemy, że rozbłyski te powstają w wyniku połączenia się dwóch gwiazd neutronowych lub zapadnięcia się masywnej gwiazdy. W tych scenariuszach powstaje nowo narodzona czarna dziura , która emituje strumień poruszający się z prędkością bliską  prędkości światła . Gdy strumienie te są skierowane w stronę Ziemi, możemy je obserwować z ogromnych odległości – czasami miliardów lat świetlnych – ze względu na efekt relatywistyczny znany jako wzmocnienie dopplerowskie. W ciągu ostatniej dekady wykryto tysiące takich rozbłysków gamma. Od czasu startu w 2024 roku sonda Einsteina – kosmiczny teleskop rentgenowski opracowany przez Chińską Akademię Nauk (CAS) we współpracy z Europejską Age...

HH 30 jest dyskiem protoplanetarnym otoczonym strumieniami i wiatrem dyskowym, znajdującym się w ciemnym obłoku LDN 1551 w Obłoku Molekularnym w Byku. Kilka twarzy HH 30. Źródło: Webb, Hubble & ALMA Obiekty Herbiga-Haro to małe mgławice znajdujące się w regionach gwiazdotwórczych , oznaczające miejsca, w których gaz wypływający z młodych gwiazd jest podgrzewany do luminescencji przez fale uderzeniowe. HH 30 jest przykładem miejsca, w którym wypływający gaz przybiera formę wąskiego strumienia . Gwiazda źródłowa znajduje się na jednym z jego końców, ukryta za krawędzią dysku protoplanetarnego , który gwiazda oświetla. HH 30 jest szczególnie interesująca dla astronomów. W rzeczywistości dysk HH 30 jest uważany za prototyp dysku typu ustawionego krawędzią, dzięki wczesnemu odkryciu za pomocą Kosmicznego Teleskopu Hubble’a . Dyski widziane z tej perspektywy są wyjątkowym laboratorium do badania dryfu i osiadania ziaren pyłu. Międzynarodowy zespół astronomów wykorzystał teleskop Webb...

Euclid, detektyw ds. mrocznego Wszechświata Europejskiej Agencji Kosmicznej, dokonał zdumiewającego odkrycia – na naszym kosmicznym podwórku. Obraz Euclida przedstawiający jasny pierścień Einsteina wokół galaktyki NGC 6505. Źródło: ESA/Euclid/Euclid Consortium/NASA, obróbka zdjęcia: J.-C. Cuillandre, G. Anselmi, T. Li 1 lipca 2023 roku Euclid wyruszył w sześcioletnią misję eksploracji ciemnego Wszechświata. Zanim statek kosmiczny mógł rozpocząć badanie, zespół naukowców i inżynierów na Ziemi musiał upewnić się, że wszystko działa poprawnie. Podczas tej fazy testowej, we wrześniu 2023 roku, Euclid przesłał kilka obrazów z powrotem na Ziemię. Były one celowo nieostre, ale na jednym rozmytym obrazie naukowiec z archiwum Euclid, Bruno Altieri, dostrzegł ślad bardzo szczególnego zjawiska i postanowił przyjrzeć mu się bliżej. Patrzę na dane z Euclid w miarę ich napływania , wyjaśnił Bruno. Nawet z pierwszej obserwacji mogłem to zobaczyć, ale po tym, jak Euclid wykonał więcej obserwacji tego...