Spektrografy odkrywają dwie potencjalnie nadające się do zamieszkania egzoziemie wokół pobliskiej gwiazdy
Międzynarodowy zespół naukowców odkrył obecność dwóch planet o masach zbliżonych do Ziemi na orbicie wokół czerwonego karła niedaleko Układu Słonecznego. Obie planety znajdują się w ekosferze gwiazdy.
Wizja artystyczna dwóch planet o masie Ziemi krążących wokół gwiazdy GJ 1002. Źródło: Alejandro Suárez Mascareño and Inés Bonet (IAC).
Natura wydaje się skłaniać do pokazania nam, że planety podobne do Ziemi są bardzo powszechne. Dzięki tym dwóm znamy teraz 7 w układach planetarnych całkiem blisko Słońca – wyjaśnia Alejandro Suárez Mascareño, pracownik naukowy IAC, który jest pierwszym autorem badania przyjętego do publikacji w Astronomy & Astrophysics.
Nowo odkryte egzoplanety krążą wokół gwiazdy GJ 1002, która znajduje się w odległości mniejszej niż 16 lat świetlnych od Układu Słonecznego. Obie mają masy podobne do Ziemi i znajdują się w ekosferze swojej gwiazdy. GJ 1002b, wewnętrzna z nich, potrzebuje niewiele ponad 10 dni, aby dokonać pełnego obiegu wokół gwiazdy, podczas gdy GJ 1002c potrzebuje nieco ponad 21 dni. GJ 1002 jest czerwonym karłem o masie zaledwie ⅛ masy Słońca. Jest to dość chłodna, słaba gwiazda. Oznacza to, że ekosfera znajduje się bardzo blisko tej gwiazdy – wyjaśnia Vera María Passegger, współautorka artykułu i badaczka IAC.
Bliskość gwiazdy od naszego Układu Słonecznego sugeruje, że obie planety, zwłaszcza GJ 1002c, są doskonałym kandydatkami do scharakteryzowania ich atmosfer na podstawie światła odbitego, albo emisji termicznej. Przyszły spektrograf ANDES dla teleskopu ELT w ESO, mógłby zbadać obecność tlenu w atmosferze GJ 1002c zauważa Jonay I. González Hernández, badacz z IAC, który jest współautorem artykułu. Ponadto, obie planety spełniają cechy potrzebne do tego, aby mogły być celami dla przyszłej misji LIFE (Large Interferometer For Exoplanets), która obecnie jest w fazie badań.
Odkrycia dokonano podczas współpracy konsorcjów dwóch instrumentów ESPRESSO i CARMENES. GJ 1002 była obserwowana przez CARMENES w latach 2017–2019, a przez ESPRESSO w latach 2019–2021. Ze względu na niską temperaturę światło widzialne z GJ 1002 jest zbyt słabe, aby zmierzyć jej zmiany prędkości za pomocą większości spektrografów – mówi Ignasi Ribas, badacz z Instytutu Nauk o Kosmosie (ICE-CSIC) i dyrektor Institut d'Estudis Espacials de Catalunya (IEEC). CARMENES ma czułość w szerokim zakresie długości fal bliskiej podczerwieni, który przewyższa czułość innych spektrografów przeznaczonych do wykrywania zmian prędkości gwiazd, co pozwoliło mu na zbadanie GJ 1002 z 3,5-metrowego teleskopu w obserwatorium Calar Alto.
Połączenie ESPRESSO oraz mocy zbierania światła przez 8-metrowy teleskop VLT pozwoliło na wykonanie pomiarów z dokładnością zaledwie 30 cm/s, nieosiągalną dla żadnego instrumentu na świecie. Każda z dwóch grup miałaby wiele trudności, gdyby podjęła się tej pracy niezależnie. Wspólnie udało nam się zajść znacznie dalej niż działając niezależnie stwierdza Suárez Mascareño.
Opracowanie:
Agnieszka Nowak
Źródło:
