Gwiazda z dyskiem pyłowym zasilanym przez otaczającą materię
Międzynarodowy zespół astronomów publikuje obraz młodej gwiazdy z otaczającym ją dyskiem pyłowym, który wciąż jest zasilany z otoczenia. Zjawisko wokół gwiazdy SU Aur może wyjaśnić, dlaczego tak wiele egzoplanet nie jest dokładnie dopasowanych ze swoimi gwiazdami macierzystymi.
Ciężka i niewidoczna
SU Aur lub w całości SU Aurigae to gwiazda znacznie młodsza i cięższa od naszego Słońca. Ma około 4 mln lat i znajduje się około 500 lat świetlnych od Ziemi w kierunku konstelacji Woźnicy. Gwiazdy nie widać nieuzbrojonym okiem.
Zespół bardzo precyzyjnie zmapował gwiazdę i jej otoczenie za pomocą instrumentu SPHERE zamontowanego na Bardzo Dużym Teleskopie. Zrobili to w nocy 14 grudnia 2019 roku i udało im się uzyskać 55 minut danych obserwacyjnych. Następnie połączyli te dane z wcześniejszymi obserwacjami wykonanymi przy pomocy ALMA i Kosmicznego Teleskopu Hubble’a. Stworzyło to szczegółowy obraz, który pokazał tak zwane ogony pyłu.
Ogony pyłu
Ogony pyłu widoczne na nowym zdjęciu pochodzą z otaczającej mgławicy, która prawdopodobnie powstała po zderzeniu gwiazdy z ogromnym obłokiem gazu i pyłu. Łącząc różne obserwacje astronomowie byli w stanie wywnioskować, że materia nadal spada z mgławicy i ogonów do dysku pyłowego. Naukowcy zauważyli również, że gwiazda i dysk pyłowy, w którym mogą powstać planety, nie są dokładnie wyrównane. Podejrzewają, że właśnie napływ materii powoduje tę niewspółosiowość.
Niewyrównanie
Główny badacz Christian Ginski (Uniwersytet w Amsterdamie) wyjaśnia: „Wiadomo już, że wiele dojrzałych kombinacji gwiazd i egzoplanet nie jest dokładnie wyrównanych, ale do tej pory nie było wiadomo, co do tego doprowadziło. Nasze nowe obserwacje pokazują, że niewspółosiowość może wystąpić już w dysku pyłowym, w którym rosną egzoplanety.”
W najbliższej przyszłości naukowcy przyjrzą się bliżej SU Aur aby odkryć, czy w dysku pyłowym krążą jakieś młode egzoplanety. Ponadto astronomowie skupiają się na jeszcze 84 młodych gwiazdach z dyskami pyłowymi. Chcą między innymi dowiedzieć się, czy jest więcej przypadków, w których nowa materia z otoczenia opada na dyski pyłowe. Jeżeli tak, może to być główną przyczyną powstawania wielu egzoplanet, które nie są dokładnie wyrównane.
Opracowanie:
Agnieszka Nowak
Źródło:
.jpg)
