Posty

Wyświetlanie postów z październik, 2024

Webb ujawnia siły kształtujące dyski protoplanetarne

Obraz
W każdej sekundzie w widzialnym Wszechświecie rodzi się ponad 3000 gwiazd. Wiele z nich otoczonych jest dyskiem protoplanetarnym. Dokładne procesy, które dają początek gwiazdom i układom planetarnym, są jednak wciąż słabo poznane. Wizja artystyczna dysku protoplanetarnego otaczającego młodą gwiazdę pokazuje wirujący „naleśnik” gorącego gazu i pyłu, z którego powstają planety. Źródło: National Astronomical Observatory of Japan Zespół kierowany przez naukowców z Uniwersytetu Arizony wykorzystał Kosmiczny Teleskop Jamesa Webba , aby uzyskać jedne z najbardziej szczegółowych informacji na temat sił kształtujących dyski protoplanetarne . Obserwacje te dają wgląd w to, jak nasz Układ Słoneczny mógł wyglądać 4,6 miliarda lat temu. W szczególności zespół był w stanie prześledzić tak zwane wiatry dyskowe z niespotykaną dotąd szczegółowością. Wiatry te to strumienie gazu wydmuchiwane z dysku formującego planety w przestrzeń kosmiczną. Wiatry te, napędzane głównie przez pola magnetyczne , mogą p

Sonda TESS dostrzega rekordowe gwiezdne trojaczki

Obraz
Zawodowi astronomowie i naukowcy amatorzy połączyli siły ze sztuczną inteligencją, aby dzięki TESS znaleźć niezrównane trio o nazwie TIC 290061484. Wizja artystyczna ilustrująca, jak ściśle trzy gwiazdy w układzie TIC 290061484 krążą wokół siebie. Źródło: Centrum Lotów Kosmicznych Goddarda NASA Układ zawiera zestaw gwiazd podwójnych krążących wokół siebie co 1,8 dnia oraz trzecią gwiazdę, która okrąża parę w zaledwie 25 dni. Odkrycie pobiło rekord najkrótszego okresu orbitalnego dla tego typu układu, ustanowiony w 1956 roku, kiedy to trzecia gwiazda okrążała wewnętrzną parę w ciągu 33 dni. Dzięki zwartej konfiguracji układu, możemy zmierzyć orbity, masy, rozmiar i temperatury jego gwiazd  – powiedział Veselin Kostov, naukowiec NASA Goddard Space Flight Center w Greenbelt w stanie Maryland i SETI Institute w Mountain View w Kalifornii. Możemy też zbadać, w jaki sposób układ się uformował i przewidzieć, jak może ewoluować. Artykuł opisujący wyniki został opublikowany w The Astrophysica

Wpływ spinu czarnej dziury: pierwszy dowód precesji w skrajnie jasnych dyskach akrecyjnych

Obraz
Naukowcy przeprowadzili innowacyjne symulacje wirujących czarnych dziur oparte na OTW, które wyjaśniły, że skrajnie jasny dysk akrecyjny wykazuje ruch precesyjny napędzany spinem czarnej dziury.  Wizja artystyczna wirującej czarnej dziury. Źródło: Droneandy/Shutterstock Odkrycie to podkreśla potencjał tego spinu jako głównego czynnika napędzającego okresowe fluktuacje jasności obserwowane w tych skrajnie jasnych dyskach akrecyjnych . Gaz wiruje wokół czarnej dziury z powodu intensywnej grawitacji tejże, tworząc dysk akrecyjny. Dyski akrecyjne, będące jednymi z najbardziej wydajnych mechanizmów konwersji energii we Wszechświecie, emitują światło i strumienie plazmy. Gdy czarna dziura wiruje wokół własnej osi, dysk akrecyjny chwieje się jak bączek. Ten ruch precesyjny został zbadany w mniej jasnych dyskach akrecyjnych, ale nie jest jasne, czy to samo zjawisko występuje w skrajnie jasnych dyskach akrecyjnych, które emitują silne promieniowanie. Naukowcy z Uniwersytetu Tsukuba przeprowad

Naukowcy Webba odkrywają soczewkowaną supernową, potwierdzając napięcie Hubble'a

Obraz
Zespół naukowców Webba wykorzystuje soczewkowanie grawitacyjne do poprawy precyzji stałej Hubble’a. Obraz gromady galaktyk PLCK G165.7+67.0 z JWST po lewej stronie pokazuje efekt powiększający, jaki gromada na pierwszym planie może mieć na odległy Wszechświat. Powiększony obszar po prawej stronie pokazuje supernową H0pe potrójnie obrazowaną (oznaczoną białymi przerywanymi okręgami) z powodu soczewkowania grawitacyjnego. Źródło: NASA, ESA, CSA, STScI, Brenda Frye (University of Arizona), Rogier Windhorst (ASU), S. Cohen (ASU), Jordan C. J. D'Silva (UWA), Anton M. Koekemoer (STScI), Jake Summers (ASU) Pomiar stałej Hubble’a , czyli tempa rozszerzania się Wszechświata, jest aktywnym obszarem badań wśród astronomów na całym świecie, którzy analizują dane z obserwatoriów naziemnych i kosmicznych. Kosmiczny Teleskop Jamesa Webba już przyczynił się do tej trwającej dyskusji. Na początku 2024 roku astronomowie wykorzystali dane Webba zawierające zmienne cefeidy i supernowe typu Ia , wiar

Odkrycie najbliższej potencjalnej egzoplanety krążącej wokół białego karła

Obraz
Co się stanie z Ziemią gdy Słońce umrze? Znalezienie egzoplanet wokół białych karłów może pomóc odpowiedzieć na to pytanie, a naukowcy odkryli potencjalną olbrzymią planetę wokół pobliskiego białego karła. Biały karzeł WD 0310-688, pokazany na zdjęciu z JWST, jest najbliższym białym karłem z kandydatką na egzoplanetę. Źródło: Limbach i inni, 2024 Na końcu Układu Słonecznego Gdy Słońce wyczerpie swoje zapasy wodoru w jądrze, jego wnętrze przejdzie serię przemian, które przekształcą rodzimą gwiazdę w chłodnego i pulchnego czerwonego olbrzyma . Ostatecznie Słońce zrzuci swoje zewnętrzne warstwy i pozostawi po sobie palącą, skrystalizowaną pozostałość wielkości Ziemi, zwaną białym karłem . Jak planety w naszym Układzie Słonecznym zniosą te zmiany, pozostaje kwestią otwartą (choć eksperci są zgodni co do tego, że Merkury i Wenus zostaną pochłonięte przez rozszerzającą się gwiazdę). Jednym ze sposobów na znalezienie odpowiedzi na to pytanie jest badanie układów planetarnych krążących wokół