Czy wokół Wegi krąży olbrzymia, gorąca planeta?
Astronomowie odkryli nowe wskazówki dotyczące olbrzymiej, gorącej planety krążącej wokół Wegi, jednej z najjaśniejszych gwiazd na niebie.
Badanie, które zostało opublikowane w marcu 2021 roku w czasopiśmie The Astronomical Journal, skupia się na kultowej i stosunkowo młodej gwieździe, Wega, która jest częścią konstelacji Lutni, ma masę dwukrotnie większą niż nasze własne Słońce i znajduje się zaledwie 25 lat świetlnych – z astronomicznego punktu widzenia całkiem blisko.
Wega jest na tyle jasna, że widać ją nieuzbrojonym okiem nawet gdy dookoła nie jest zupełnie ciemno. Pomimo, że gwiazda jest tak sławna, astronomowie jak dotąd nie potwierdzili istnienia planety na orbicie wokół niej. Ale wkrótce to może się zmienić. Bazując na dziesięcioletnich obserwacjach naziemnych, zespół astronomów odkrył ciekawy sygnał, który może być pierwszym znanym światem obok gwiazdy.
Jeżeli ustalenia zespołu potwierdziłyby się, obca planeta krążyła by po orbicie tak blisko Wegi, że rok na niej trwałby mniej niż 2,5 ziemskiego dnia. Dla porównania, na Merkurym, najbliższej Słońcu planecie rok trwa 88 dni. Ten kandydat na planetę mógłby również zająć drugie miejsce pod względem temperatury powierzchniowej znanej nauce – wynoszącej średnio 2980 oC.
Do tej pory naukowcy odkryli ponad 4000 egzoplanet. Jednak niewiele z nich krąży wokół gwiazd, które są tak jasne lub tak blisko Ziemi jak Wega. Oznacza to, że jeżeli wokół niej znajdują się planety, naukowcy mogą uzyskać naprawdę szczegółowe spojrzenie na nie.
Jest tylko jeden haczyk: Wega jest gwiazdą typu widmowego A, czyli większa, młodsza i znacznie szybciej wirująca niż nasze Słońce. Wega obraca się wokół własnej osi raz na 16 godzin – znacznie szybciej niż Słońce, któremu to zajmuje 27 ziemskich dni. Tak błyskawiczne tempo może utrudnić naukowcom zebranie dokładnych danych na temat ruchu gwiazdy, a co za tym idzie, wszelkich planet krążących wokół niej.
Aby spróbować znaleźć jednak ewentualne planety, zespół przejrzał 10 lat danych dotyczących Wegi, zebranych przez Obserwatorium Whipple’a. Naukowcy szukali w szczególności charakterystycznego sygnału o obcej planecie - niewielkiego drgania w prędkości gwiazdy.
Poszukiwania być może się opłaciły. Zespół odkrył sygnał, który wskazuje, że Wega może posiadać coś, co astronomowie nazywają „gorącym neptunem” lub „gorącym jowiszem”.
Jeżeli potencjalna planet znajduje się tak blisko gwiazdy, jak sądzą astronomowie, byłaby nadęta jak balon, a żelazo w atmosferze rozpuściłoby się do postaci gazowej.
Naukowcy mają dużo więcej do zrobienia, zanim będą mogli definitywnie stwierdzić, że odkryli tę gorącą planetę. Wg astronomów najłatwiejszym sposobem jej wyszukania może być bezpośrednie przeskanowanie układu w celu znalezienia światła emitowanego od gorącej, jasnej planety.
Opracowanie:
Agnieszka Nowak
Źródło:
