Uśmiechnij się, pomachaj: niektóre planety też mogą nas zobaczyć
Trzy dekady po tym, jak astronom Carl Sagan zasugerował, aby Voyager 1 wykonał zdjęcie Ziemi z odległości miliardów kilometrów – w wyniku czego powstało kultowe zdjęcie Błękitnej Kropki – dwoje astronomów proponuje inną wyjątkową kosmiczną perspektywę na naszą planetę.
Niektóre egzoplanety – planety spoza naszego Układu Słonecznego – mają w bezpośrednim polu widzenia obserwację biologicznych właściwości Ziemi z bardzo, bardzo daleka.
Lisa Kaltenegger, profesor astronomii i Joshua Pepper, profesor fizyki, zidentyfikowali 1004 gwiazdy ciągu głównego (takie, jak nasze Słońce), które mogą mieć planety podobne Ziemi w swoich ekostrefach (strefa wokół gwiazdy, w której na powierzchni planety może znajdować się woda w stanie ciekłym) i z których powinno być możliwe wykrycie chemicznych śladów ziemskiego życia. Wszystkie te gwiazdy znajdują się w promieniu około 300 lat świetlnych od nas.
„Odwróćmy punkt widzenia na inne gwiazdy i zapytajmy, z jakiego punktu obserwacyjnego inni obserwatorzy mogliby odkryć Ziemię jako planetę tranzytującą” – powiedziała Kaltenegger. Planeta tranzytująca to taka, która przechodzi pomiędzy obserwatorem a swoją gwiazdą, taką jak Słońce, odsłaniając wskazówki dotyczące składu atmosfery planety.
„Gdyby obserwatorzy szukali tam, byliby w stanie zobaczyć oznaki biosfery w atmosferze naszej błękitnej kropki” – dodała. „I możemy nawet zobaczyć jedne z najjaśniejszych spośród tych gwiazd na naszym niebie bez użycia lornetki czy teleskopu.”
Ale które układy gwiazd mogą znaleźć nas? Kluczem do tej nauki jest ziemska ekliptyka – płaszczyzna orbity Ziemi wokół Słońca. Ekliptyka jest tam, gdzie znajdowałyby się egzoplanety z widokiem na Ziemię, ponieważ będą to miejsca, w których Ziemia będzie przechodzić przed tarczą Słońca – skutecznie dostarczając astronomom odkrycia tętniącej życiem biosfery naszej planety.
Pepper i Kaltenegger stworzyli listę tysiąca najbliższych gwiazd, korzystając z katalogu TESS.
„Tylko niewielka część egzoplanet będzie w takim ustawieniu względem Ziemi, abyśmy mogli zobaczyć tranzyty. Ale z tych wszystkich tysiąca gwiazd, które zidentyfikowaliśmy w naszym artykule, znajdujących się w sąsiedztwie Słońca, Ziemia mogła być widziana jako przechodząca przed tarczą Słońca, zwracając ich uwagę” – powiedział Pepper.
„Gdybyśmy znaleźli planetę z tętniącą życiem biosferą, bylibyśmy ciekawi, czy ktoś tam też patrzy na nas. Jeżeli szukamy inteligentnego życia we Wszechświecie, które mogłoby nas znaleźć i mogłoby chcieć się z nami skontaktować, właśnie stworzyliśmy mapę gwiazd, na które najpierw powinniśmy spojrzeć” – powiedziała Kaltenegger.
Opracowanie:
Agnieszka Nowak
Źródło:
