Gromady kuliste o 4 miliardy lat młodsze, niż sądzono?
Jak donoszą naukowcy z University of Warwick, gromady kuliste mogą być nawet 4 mld lat młodsze, niż wcześniej sądzono.
Składające się z setek tysięcy gwiazd gęsto upakowanych w ciasną kulę, gromady kuliste uważane były za prawie tak stare, jak sam Wszechświat. Jednak dzięki nowo opracowanym modelom badawczym wykazano, że mogą one być w wieku 9 mld, a nie 13 mld, jak wcześniej zakładano.
Odkrycie to stawia pod znakiem zapytania obecne teorie dotyczące tego, w jaki sposób powstały galaktyki, w tym Droga Mleczna, wokół której krąży 150-180 gromad kulistych.
Zaprojektowane do ponownego zbadania ewolucji gwiazd, nowe modele BPASS (Binary Population and Spectral Synthesis) uwzględniają szczegóły ewolucji gwiazd podwójnych w gromadach kulistych i służą do badania barw światła ze starych populacji układów podwójnych, a także śladów pierwiastków chemicznych w widmie.
W procesie ewolucyjnym układu gwiazd podwójnych jeden składnik powiększa się, przechodząc do fazy olbrzyma, podczas gdy oddziaływanie grawitacyjne drugiego z nich usuwa atmosferę olbrzyma złożoną z wodoru i helu oraz innych pierwiastków. Astronomowie uważają, że gwiazdy te powstają w tym samym czasie, co sama gromada kulista.
Dzięki zastosowaniu modeli BPASS i obliczaniu wieku układów podwójnych gwiazd, naukowcy byli w stanie wykazać, że gromada kulista, której te gwiazdy są częścią, nie była tak stara, jak sugerowały to wcześniejsze modele.
Modele BPASS, opracowane we współpracy z dr JJ Eldridgem z University of Auckland, już wcześniej okazały się skuteczne w badaniu właściwości młodych gwiezdnych populacji w różnorodnych środowiskach od wnętrza Drogi Mlecznej aż do krawędzi obserwowalnego Wszechświata.
Ustalanie wieku gwiazd zawsze opierało się na porównywaniu obserwacji z modelami, które zawierają naszą wiedzę na temat tego, w jaki sposób powstają i ewoluują gwiazdy. To zrozumienie zmieniło się z biegiem czasu i naukowcy coraz bardziej są świadomi wpływu układów wielokrotnych – interakcji zachodzących między gwiazdami w takich układach oraz między układami a ich otoczeniem.
Opracowanie:
Agnieszka Nowak
Źródło:
