Posty

Od pyłu gwiezdnego do kamienia

Obraz
Astronomowie odkryli, że wiatry gwiazdowe pomagają ziarnom pyłu przekształcić się w kamyczki budujące planety, dając nowy wgląd w pochodzenie planet skalistych. Duże ziarna pyłu obserwowane wokół wypływów młodego układu podwójnego protogwiazd L1551 IRS 5. Źródło: B. Saxton U.S. National Science Foundation/NSF National Radio Astronomy Observatory Atacama Large Millimeter/submillimeter Array (ALMA) odkrył kluczowy element układanki dotyczącej tego, jak skaliste planety , takie jak Ziemia, tworzą się wokół młodych gwiazd. Przez dziesięciolecia naukowcy zmagają się z wyjaśnieniem, w jaki sposób ziarna pyłu w dyskach wokół nowo narodzonych gwiazd rosną z maleńkich ziaren pyłu do kamyków  budujących planety, nie wpadając ani nie rozbijając się na gwiazdach w wyniku kolizji – wyzwanie znane jako bariera wielkości metra . Zespół ponad 50 astronomów i chemików z wiodących światowych instytutów naukowych wykorzystał ALMA do tego dużego programu badawczego, znanego jako Fifty AU Study of the...

Ogromne skupiska odsłaniają fabryki gwiazd z minionej ery kosmosu

Obraz
Astronomowie zbadali masywne, gęste fabryki gwiazd niepodobne do żadnych znalezionych w Drodze Mlecznej, w dużej liczbie galaktyk w lokalnym Wszechświecie. Wizja artystyczna pokazująca etap przewidywanego połączenia naszej galaktyki Drogi Mlecznej z sąsiednią galaktyką Andromedy, które będzie się rozwijać przez następne kilka miliardów lat. Źródło: NASA; ESA; Z. Levay and R. van der Marel, STScI; T. Hallas; oraz A. Mellinger Odkrycia te zapewniają rzadki wgląd w procesy kształtujące galaktyki w bardzo wczesnym Wszechświecie i prawdopodobnie Drogę Mleczną za kilka milionów lat. Według Seana Lindena, pracownika naukowego Obserwatorium Stewarda Uniwersytetu Arizony, te galaktyki, znane jako galaktyki jasne w podczerwieni (LIRG) i galaktyki skrajnie jasne w podczerwieni (ULIRG), są stosunkowo rzadkie w lokalnym Wszechświecie, a tylko 202 znanych jest w odległości 400 mega parseków (1,3 miliarda lat świetlnych ) od Ziemi. Galaktyki LIRG i ULIRG różnią się od galaktyk spiralnych , takich...

Astronomowie odkryli obiekt widoczny zarówno na falach radiowych, jak i w promieniach X

Obraz
Astronomowie dokonali zaskakującego odkrycia nowego typu kosmicznego zjawiska. Zdjęcie nieba ukazujące region wokół ASKAP J1832-0911, tajemniczego nowo odkrytego obiektu. Źródło: Chandra/MeerKAT/Spitzer. Dzięki uprzejmości Ziteng [Andy] Wang, ICRAR Tajemniczy obiekt emituje impulsy fal radiowych i promieniowania rentgenowskiego. Po raz pierwszy obiekt z tej niedawno odkrytej klasy został wykryty w promieniowaniu rentgenowskim. Astronomowie mają nadzieję, że odkrycie, którego wyniki opublikowano w czasopiśmie Nature, zapewni wgląd w źródła podobnych tajemniczych sygnałów obserwowanych na niebie. Dla profesora University of Wisconsin-Milwaukee (UWM) Davida Kaplana i zespołów badawczych biorących udział w projekcie, ten konkretny obiekt nie przypominał niczego, co widzieli wcześniej. Okazało się, że źródło jest bardzo jasne – od 10 do 100 razy jaśniejsze niż większość tego typu źródeł, mimo że znajduje się bardzo daleko  – powiedział Kaplan. Kaplan i Akash Anumarlapudi, który właśnie...

Nowo odkryta gromada kwazarów Kosmiczne Himalaje nie daje się wyjaśnić

Obraz
Nowo odkryta gromada 11 kwazarów pobiła dotychczasowy rekord pięciu kwazarów. Kwazary te, zamiast być związane z gęstą grupą galaktyk, znajdują się na granicy dwóch grup. Najgęstsze skupisko supermasywnych czarnych dziur zidentyfikowane we Wszechświecie. Obraz tła został wykonany przez Hyper Suprime-Cam na teleskopie Subaru. Czerwone i niebieskie cienie przedstawiają odpowiednio gęstość supermasywnych czarnych dziur (kwazarów) i otaczających je setek młodych, gwiazdotwórczych galaktyk. Białe kwadraty otaczają kwazary, a większe kwadraty pokazują obrazy z bliska. Źródło: Subaru Telescope / SDSS, Liang i inni Struktura ta, nazwana Kosmicznymi Himalajami , nie może być wyjaśniona przez konwencjonalne teorie, zmuszając astronomów do ponownego przemyślenia scenariuszy powstawania kwazarów . Kwazary to jedne z najjaśniejszych obiektów we Wszechświecie. Kwazar jest zasilany przez duże ilości materii wpadającej do supermasywnej czarnej dziury w centrum galaktyki . Zderzenia i fuzje galaktyk m...

Odkryto rekordową strukturę kosmiczną w kolosalnej gromadzie galaktyk

Obraz
Astronomowie zobrazowali największą znaną chmurę energetycznych cząstek otaczającą gromadę galaktyk. Ich odkrycie stawia nowe pytania o źródła zasilające i ponownie pobudzające cząstki we Wszechświecie w czasie. Złożony obraz rentgenowski z teleskopu Chandra (niebieski i fioletowy) z danymi radiowymi z MeerKAT (pomarańczowy i żółty) oraz optyczny z Panstarrs (czerwony, zielony i niebieski) przedstawiający gromadę galaktyk PLCK G287.0+32.9. Źródło: Promieniowanie X: NASA/CXC/CfA/K. Rajpurohit i inni; Optyczne: PanSTARRS; Radio: SARAO/MeerKAT; Obróbka obrazu: NASA/CXC/SAO/N. Wolk Zespół astronomów odkrył największą znaną chmurę energetycznych cząstek otaczającą gromadę galaktyk – rozciągającą się na prawie 20 milionów lat świetlnych . Odkrycie to podważa istniejące od dawna teorie na temat tego, w jaki sposób cząstki pozostają naenergetyzowane w czasie. Zamiast być zasilanym przez pobliskie galaktyki , ten rozległy region wydaje się być zasilany przez gigantyczne fale uderzenia i turbul...

Chandra widzi zaskakująco silny strumień czarnej dziury w kosmiczne południe

Obraz
Czarna dziura wyrzuciła w odległym Wszechświecie zaskakująco silny strumień. Strumień ten istnieje na tyle wcześnie w kosmosie, że jest oświetlany przez pozostałość po Wielkim Wybuchu. Ilustracja przedstawia strumień gazu wystrzeliwującego z supermasywnej czarnej dziury. Źródło: Promieniowanie X: NASA/CXC/CfA/J. Maithil i inni; Ilustracja: NASA/CXC/SAO/M. Weiss; Obróbka obrazu: NASA/CXC/SAO/N. Wolk Astronomowie wykorzystali Obserwatorium Rentgenowskie Chandra i Very Large Array (VLA) , aby zbadać tę czarną dziurę i jej strumień w okresie nazywanym kosmicznym południem , które miało miejsce około trzech miliardów lat po powstaniu Wszechświata . W tym czasie większość galaktyk i supermasywnych czarnych dziur rosła szybciej niż w jakimkolwiek innym czasie w historii Wszechświata. Naukowcy mogą wykorzystać ten strumień do zadania pytań o to, w jaki sposób czarne dziury mogły ukształtować swoje otoczenie w tej krytycznej erze w historii kosmosu. Odkryliśmy, że niektóre czarne dziury mo...

Odkrycie olbrzymiej planety krążącej wokół małej gwiazdy podważa teorie dotyczące powstawania planet

Obraz
Zespół astronomów odkrył najmniejszą znaną gwiazdę, wokół której krąży olbrzymia planeta, która nie powinna istnieć zgodnie z wiodącymi teoriami powstawania planet. Wizja artystyczna egzoplanety TOI-6894b krążącej wokół gwiazdy TOI-6894. Źródło: University of Warwick/Mark Garlick Nieoczekiwana planeta Gwiazda TOI-6894, podobnie jak wiele innych w naszej Galaktyce , jest małym czerwonym karłem o masie stanowiącej zaledwie ~20% masy naszego Słońca. Podobnie jak w przypadku wielu małych gwiazd, nie oczekuje się, że zapewnia ona odpowiednie warunki do formowania się i goszczenia dużej planety . Jednakże, jak pokazuje artykuł opublikowany w Nature Astronomy, globalna współpraca astronomów, w tym partnerów z Chile, USA i Europy, znalazła wyraźną sygnaturę olbrzymiej planety o nazwie TOI-6849b, krążącą wokół tej małej gwiazdy. Układ ten został odkryty w ramach zakrojonego na szeroką skalę badania danych z satelity TESS (Transiting Exoplanet Survey Satellite) , poszukującego olbrzymich plane...