Posty

Astronomowie wsłuchują się w muzykę pobliskiej gwiazdy i dokonują zaskakującego odkrycia

Obraz
Analizując subtelne wibracje gwiazd, naukowcy korzystający z Keck Planet Finder odkryli ukryte struktury wewnętrzne, które podważają istniejące od dawna modele. Wizja artystyczna układu HD 219134. Źródło: W.M. Keck Observatory Astronomowie korzystający z Obserwatorium Kecka na Hawajach wsłuchali się w muzykę pobliskiej gwiazdy, odkrywając niespodzianki, które wstrząsnęły naszym rozumieniem tego, jak działają gwiazdy. W badaniach wykorzystano najnowocześniejszy instrument Obserwatorium Kecka, Keck Planet Finder (KFP) , do wykrycia oscylacji falujących przez gwiazdę. Odkrycia, których wyniki opublikowano 6 maja 2025 roku w The Astrophysical Journal, otwierają nowe okno na wnętrza gwiazd, które kiedyś uważano za zbyt ciche, by je badać. Gwiezdna symfonia Chociaż nie możemy ich bezpośrednio usłyszeć na własne uszy, gwiazdy nie są bezgłośne. Podobnie jak instrumenty muzyczne, gwiazdy rezonują z naturalnymi częstotliwościami, które astronomowie mogą usłyszeć  za pomocą odpowiednich nar...

Odkrywanie tajemnic narodzin masywnych gwiazd za pomocą matrycy NSF

Obraz
Astronomowie rozwiązują zagadkę powstawania masywnych gwiazd przy użyciu międzygwiazdowego amoniaku. Gaz amonowy wpadający do dysku akrecyjnego zasilającego gwiazdę Cep A HW2. Źródło: NSF/AUI/NSF NRAO/B. Saxton Korzystając z National Radio Astronomy Observatory , astronomowie po raz pierwszy ujawnili ogromny przepływ gazu w pobliżu powstającej masywnej gwiazdy, który umożliwia jej szybki wzrost. Obserwując młodą gwiazdę HW2 w Cefeuszu A, znajdującą się 2300 lat świetlnych od Ziemi, naukowcy rozwinęli strukturę i dynamikę dysku akrecyjnego dostarczającego materię do tej masywnej gwiazdy. Odkrycie to rzuca światło na centralne pytanie w astrofizyce: w jaki sposób masywne gwiazdy, które często kończą swoje życie jako supernowe , gromadzą swoją ogromną masę? Cefeusz A jest drugim najbliższym Ziemi miejscem formowania się masywnych gwiazd, co czyni go idealnym laboratorium do badania tych trudnych procesów. Zespół badawczy wykorzystał amoniak (NH 3 ) , cząsteczkę powszechnie występującą ...

Nowe badania wykazały, że superziemie są powszechne poza Układem Słonecznym

Obraz
Nowe badania pokazują, że planety większe od Ziemi i mniejsze od Neptuna są powszechne poza Układem Słonecznym. Wizja artystyczna ilustrująca wyniki nowych badań, które zmierzyło masy wielu planet w stosunku do gwiazd, które je krążą, co doprowadziło do nowych informacji o populacjach planet w kierunku wybrzuszenia Drogi Mlecznej. Źródło: Westlake University Ten sam międzynarodowy zespół ogłosił również odkrycie planety około dwa razy większej od Ziemi, krążącej wokół swojej gwiazdy dalej niż Saturn od Słońca. Wyniki te są kolejnym przykładem na to, że układy planetarne mogą różnić się od naszego Układu Słonecznego . Znaleźliśmy superziemię – co oznacza, że jest ona większa od naszej planety macierzystej, ale mniejsza od Neptuna – w miejscu, w którym wcześniej znajdowano tylko planety tysiące lub setki razy masywniejsze od Ziemi  – powiedział Weicheng Zang, stypendysta CfA. Jest on głównym autorem artykułu opisującego te wyniki w najnowszym wydaniu czasopisma Science. Odkrycie t...

Webb dostrzega ślady czarnej dziury w sercu pobliskiej galaktyki M83

Obraz
Astronomowie korzystający z JWST odkryli dowody sugerujące obecność długo poszukiwanej supermasywnej czarnej dziury w sercu galaktyki spiralnej M83. Zbliżenie na poprzeczkę galaktyki spiralnej. Dwa ramiona spiralne rozciągają się poziomo od jądra w centrum, łącząc się w szeroką sieć gazu i pyłu, która wypełnia obraz. Materiał ten świeci najjaśniej na pomarańczowo wzdłuż drogi ramion i jest ciemniejszy na czerwono w całej reszcie galaktyki. Przez wiele szczelin w pyle można zobaczyć niezliczone maleńkie gwiazdy, najgęściej rozmieszczone wokół jądra. Źródło: ESA/Webb, NASA & CSA, A. Adamo (Stockholm University) oraz zespół FEAST JWST To zaskakujące odkrycie, możliwe dzięki instrumentowi Mid-Infrared Instrument (MIRI) Webba, ujawnia wysoce zjonizowany gaz neonowy, który może być charakterystyczną sygnaturą aktywnego jądra galaktycznego (AGN) , rosnącej czarnej dziury w centrum galaktyki. M83, znana również jako Galaktyka Południowy Wiatraczek , od dawna stanowi zagadkę. Podczas gdy ...

Ciemna mgławica kryjąca gniazdo nowo powstałych gwiazd

Obraz
Dark Energy Camera dostrzega kałużę kosmicznego atramentu plamiącą rozgwieżdżone niebo. Obłok molekularny Zachodniego Cyrkla. Źródło: CTIO/NOIRLab/DOE/NSF/AURA. Obróbka zdjęcia: T.A. Rector (University of Alaska Anchorage/NSF NOIRLab), D. de Martin & M. Kosari (NSF NOIRLab) Niebiański cień znany jako obłok molekularny Zachodni Cyrkiel skrada się na tym zdjęciu wykonanym z Chile za pomocą 570-megapikselowej kamery Dark Energy Camera . W obrębie nieprzezroczystych granic tego gwiezdnego żłobka , młode gwiazdy zapalają się w zimnym, gęstym gazie i pyle, podczas gdy wypływy wyrzucają resztki materii w przestrzeń kosmiczną. Ta kręta, mroczna forma, podkreślona przez gęsto upakowane gwiezdne tło, to obłok molekularny Zachodniego Cyrkla – region bogaty w gaz i pył, znany z tego, że jest gospodarzem nowo powstałych gwiazd. Obłoki molekularne, kolebki gwiazdotwórcze, to obłoki międzygwiazdowe , które są tak gęste i zimne, że znajdujące się w nich atomy łączą się ze sobą, tworząc cząsteczki...

Chandra diagnozuje przyczynę pęknięcia w kosmicznym włóknie w centrum Drogi Mlecznej

Obraz
Astronomowie odkryli prawdopodobne wyjaśnienie pęknięcia w ogromnym kosmicznym włóknie w Drodze Mlecznej, korzystając z obserwatorium Chandra i radioteleskopów. Dwa złożone obrazy długiej, cienkiej, kosmicznej struktury. Z pionową orientacją struktury, pozornie kruchymi wymiarami i bladoszarym kolorem na tle czerni kosmosu, obrazy przypominają medyczne zdjęcia rentgenowskie długiej, cienkiej kości. Główny obraz pokazuje strukturę w całości. Wstawiony obraz to adnotowane zbliżenie podkreślające widoczne pęknięcie w strukturze przypominającej kość. Źródło: Promieniowanie X: NASA/CXC/Northwestern Univ./F. Yusef-Zadeh i inni; Radiowe: NRF/SARAO/MeerKat; Obróbka zdjęcia: NASA/CXC/SAO/N. Wolk Wygląda na to, że włókno zostało uderzone przez szybko poruszającą się, szybko wirującą gwiazdę neutronową lub pulsar . Gwiazdy neutronowe są najgęstszymi znanymi gwiazdami i powstają w wyniku zapadania się i eksplozji masywnych gwiazd. Często otrzymują potężnego kopa od tych eksplozji, który wyrzuca j...

Nowe odkrycie zmienia poglądy na temat powstawania gwiazd i planet

Obraz
Badania przeprowadzone przez Paolo Padoana stanowią wyzwanie dla zrozumienia formowania się dysków protoplanetarnych wokół młodych gwiazd. Połączenie modeli teoretycznych i danych empirycznych pozwala na nowe spojrzenie na złożone oddziaływania między młodymi gwiazdami a ich otoczeniem. Źródło: Paolo Padoan, Liubin Pan, Veli-Matti Pelkonen, Troels Haugbølle oraz Ake Nordlund Artykuł opublikowany w Nature Astronomy ujawnia, że środowisko odgrywa kluczową rolę w określaniu rozmiaru i czasu życia tych dysków protoplanetarnych , które są miejscem formowania się planet. Kiedy powstaje gwiazda, otacza ją wirujący dysk gazu i pyłu. Z czasem materia ta ostatecznie tworzy planety. Tradycyjnie naukowcy uważali, że gdy dysk się uformuje, po prostu traci zbyt wiele z czasem, gdy zasila gwiazdę i rosnące planety. Badania profesora Paolo Padoana wprowadzają jednak nową perspektywę, która pokazuje, że młode gwiazdy w rzeczywistości zyskują zbyt wiele ze swojego otoczenia w procesie znanym jako akrec...